Ludzie z wyższej klasy społecznej mają przesadne wyobrażenie o sobie
Ludzie z wyższej klasy społecznej, mogą mieć przesadne przekonanie, że są bardziej wykwalifikowani do pracy na wysokim stanowisku niż inni. Ta pewność siebie na rozmowach kwalifikacyjnych może być odbierana właśnie jako wyższe kompetencje. Tak wynika z badań opublikowanych przez American Psychological Association.
Jestem dobry, bo to wiem
– Ci, którzy pochodzą z wyższych szczebli drabiny społecznej, prawdopodobnie pozostaną w wyższej klasie. Zaś dobrze zarabiający przedsiębiorcy wywodzą się nieproporcjonalnie często z dobrze wykształconych i sytuowanych rodzin – mówi Peter Belmi, doktor z University of Virginia i główny autor badania. – Nasz eksperyment sugeruje, że klasa społeczna kształtuje postawy posiadaczy umiejętności. To z kolei ma ważny skutek dla zachowania tej hierarchii klas z pokolenia na pokolenie – tłumaczy.
Jak wyglądało badanie?
Belmi i jego koledzy przeprowadzili serię badań na temat związku między klasą społeczną „z pochodzenia” a nadmierną pewnością siebie oraz tego, w jaki sposób może to wpływać na postrzeganie kompetencji innych osób. Największy eksperyment dotyczył ponad 150 000 właścicieli małych firm w Meksyku, którzy ubiegali się o pożyczki. Jak ustalono, do której klasy społecznej należą? Badacze wzięli po lupę pochodzenie, stopień wykształcenia i postrzeganie danej osoby w społeczeństwie.
Wnioskodawcy byli również zobowiązani do przeprowadzenia oceny psychologicznej, która posłużyłaby do oceny ich zdolności kredytowej. Częścią takiego procesu jest gra w karty i test poznawczy. W nim uczestnicy oglądają obraz, który znika po naciśnięciu klawisza i jest zastępowany drugim obrazem. Następnie badani muszą określić, czy drugi obraz w jakiś sposób pasuje do pierwszego. Po ukończeniu 20 prób poproszono ich o ocenę tego, jak poprawnie – według samych siebie – wykonali to zadanie w porównaniu z innymi, w skali od 1 do 100.
Kiedy naukowcy porównali rzeczywiste wyniki z ich przewidywaniami, odkryli, że nierówność społeczna na tle przekonania o własnych kompetencjach występuje niestety częściej niż w analogicznych badaniach z przeszłości.
Ludzie z wyższej klasy społecznej i… ciekawostki
Kolejne dwa badania, w których uczestniczyło ponad 1400 uczestników internetowych, wykazały podobny związek między klasą społeczną a nadmierną pewnością siebie. W jednym z nich badacze dali uczestnikom test ciekawostek. Ci z wyższej klasy społecznej uważali, że radzą sobie lepiej niż inni. Jednak po sprawdzeniu wyników okazało się, że tak nie nie jest.
Do ostatecznego eksperymentu naukowcy zatrudnili 236 studentów studiów licencjackich. Poprosili o rozwiązanie 15-elementowego quizu dotyczącego ciekawostek. Poprosili też badanych o ocenę tego, w jaki sposób oni sami wypadli w porównaniu z innymi. Klasę społeczną oceniono na podstawie dochodów rodzin i wykształcenia ich matek i ojców. Tydzień później uczniowie zostali przywiezieni z powrotem do laboratorium na nagranie próbnego wywiadu imitującego rozmowę kwalifikacyjną. Nagrania te oglądało 900 użytkowników online, pełniących rolę sędziów kompetentnych.
Po raz kolejny ludzie z wyższej klasy społecznej byli jedynie bardziej pewni siebie. Jednak częściej byli mylnie oceniani przez sędziów, którzy po obejrzeniu filmu oceniali ich jako osoby o wyższych kompetencjach!
Ludzie z wyższej klasy społecznej – wyższe mniemanie o sobie?
– Osoby pochodzące ze stosunkowo wysokiej klasy społecznej były przesadnie pewne siebie i lepiej oceniane. A średnio, wcale nie byli lepsi od swoich kolegów pochodzących z niższej klasy! – zauważa Belmi.
Według naukowca zbytnia pewność siebie może być częściowo spowodowana różnicami między wyższą klasą średnią a klasą robotniczą.
– W wyższej klasie średniej ludzie są uwrażliwieni na to, aby odróżniać się od innych, wyrażać swoje poglądy i czuć się pewnymi swoich pomysłów i opinii. Mają w końcu wiedzę płynącą z wykształcenia. Natomiast osoby pochodzące z klasy robotniczej są kształtowane pod kątem pokory, autentyczności i znania swojego miejsca w szeregu – mówi Belmi. – Te wyniki pokazują, że różnice są większe, niż myśleliśmy. Sugerują, że te schematy myślenia mogą być bardzo rozpowszechnione zwłaszcza wśród wyższych średnich i wyższych klas społecznych – dodaje.
Jak naprawić ludzką pewność siebie?
Odkrycia to kolejna cegiełka do coraz większej liczby badań dotyczących faktu, że hierarchie klasowe nadal rosną pokolenie po pokoleniu. Tak sądzi dr Belmi.
Nasze wyniki sugerują, że trzeba szukać sposobów na złagodzenie uprzedzeń u ludzi. Mimo ludzkich chęci do poprawy sytuacji te nierówności będą nadal zbyt wpływać na nasze społeczeństwo. Nasza pewność siebie powinna naturalnie wynikać z naszych rzeczywistych predyspozycji, nie miejsca w hierarchii społecznej – zauważa badacz.
Na podstawie: ScienceDaily