Co tak naprawdę wiesz o swoim mózgu?
Ludzki mózg przesyła dziennie więcej impulsów elektrycznych niż wszystkie telefony świata razem wzięte, a ich prędkość wynosi nawet 400 km/h. Czego jeszcze nie wiesz o swoim mózgu?
Fascynują nas nowe zabawki elektroniczne, wynalazki na miarę filmów science-fiction i inteligentne maszyny, zachowujące się jak człowiek. Tymczasem nasze własne ciało jest równie interesujące, co najnowsze odkrycia technologiczne.
Jednym z najbardziej fascynujących organów jest mózg. Nigdy nie odpoczywa, bo nawet we śnie musi utrzymywać ciało przy życiu – chociaż na co dzień o tym nie myślimy, to przecież mózg we śnie musi zarządzać takimi funkcjami jak oddychanie czy krążenie krwi, a także… segregować informacje, które przyswoił w ciągu dnia. Jest to więc niełatwa praca, która za dnia staje się jeszcze cięższa – mózg ma wtedy pełne ręce roboty.
Może właśnie dlatego zużywa aż dziesięciokrotnie więcej energii niż jakikolwiek inny narząd. Potrzebuje natomiast aż 20% więcej tlenu, mimo że stanowi zaledwie 2% masy całego ciała.
Mózg składa się ze 100 miliardów neuronów, a każdy neuron jest wstanie stworzyć nawet do 10 tysięcy połączeń z innymi komórkami nerwowymi. Brzmi to tak, jakby mózg był zbudowany z samych komórek nerwowych, tymczasem aż w 80% składa się z wody!
Ma to jednak wielki minus – zużycie energii sprawia, że aż 90% ciepła ucieka właśnie przez głowę. To dlatego tak ważne jest, żeby nosić zimą czapkę – bez tego nasz organizm wychładza się nawet dziesięć razy szybciej.
Istotne jest także ciągłe ćwiczenie mózgu, czyli kształcenie się. Powoduje to, że mózg wytwarza więcej neuronów – im większa aktywność mózgowa, tym więcej neuronów, które są odpowiedzialne za inteligencję, szybkość kojarzenia i szybkość uczenia się. Proces wytwarzania neuronów nazywa się neurogenezą i zachodzi w mózgu całe życie.
Mózg w stanie aktywnym, czyli podczas procesu myślowego (który zachodzi, gdy to czytacie) generuje około 25 watów energii – wystarczająco dużo, by rozświetlić żarówkę! Myślenie to zwykła chemia i elektryczność – neuroprzekaźniki muszą chemicznie pobudzić neurony, przez które przechodzą impulsy elektryczne, wypuszczające neuroprzekaźniki. Dzięki temu do różnych neuronów dochodzą odpowiednie informacje, zapewniające właściwe działanie tego narządu.
Mitem jest, że wykorzystujemy tylko 10% naszego mózgu. Każda część odpowiada za co innego i jest aktywna niemal całą dobę. W momencie, gdy określony obszar mózgu dozna uszkodzeń, inny może przejąć jego funkcje – jest więc bardzo plastyczny. Prawdą jest natomiast, że te 100% naszego mózgu możemy wykorzystywać dużo lepiej. Im bardziej stymulujemy mózg, tym lepiej on działa. Mitem jest więc także „zmęczenie myśleniem”, bo właśnie myślenie jest najlepszą odżywką dla mózgu! Im bardziej aktywny mózg, tym bardziej odporny na choroby takie jak Alzhaimer.
Warto także pobudzać mózg ćwiczeniami fizycznymi, bo to również wpływa na wytwarzanie nowych połączeń. Pozazdrościć także tym, którzy mają kreatywną pracę, wymagającą wymyślania nowych pomysłów – za każdym razem, gdy wpadamy na jakiś pomysł lub gdy próbujemy sobie coś przypomnieć, w mózgu powstaje nowe połączenie.
Na koniec – każdego dnia w naszej głowie pojawia się aż 70 000 różnych myśli, a ilość informacji docierających do mózgu wynosi około 100 megabajtów na sekundę!
Paulina Padzik
