Cierpisz z powodu braku snu? Może to problem genów
Skąd się bierze bezsenność?
Do dziś specjaliści twierdzili, że kłopoty ze snem wypływają przede wszystkim z niewłaściwego trybu życia, w tym dużej ilości stresu oraz chorób na przykład depresji. Jednak związek przyczynowo-skutkowy nie jest wcale tak prosty. Być może to nie depresja wywołuje kłopoty ze snem, obydwa zaburzenia zdrowotne mogą mieć bowiem wspólną genezę w postaci obciążenia genetycznego. Zespół prowadzony przez Murraya Steina z University of San Diego w Kalifornii i VA San Diego Healthcare System doszedł do takich właśnie wyników. To ważne, gdyż według różnorodnych statystyk prowadzonych przez organizacje zdrowotne w USA, około 20% Amerykanów ma problemy ze snem, w przypadku weteranów wojennych, będących osobną grupą badawczą, zaburzenie to dotyczy prawie połowy ankietowanych.
Bezsenność nie zawsze solo
Kłopoty ze snem powodujące jego niedobór, znacząco wyniszczają organizm i upośledzają funkcjonowanie człowieka. Badacze wskazują na liczne konotacje bezsenności z depresją, chorobą afektywną dwubiegunową, ryzykiem samobójstwa, a także… cukrzycą. Już wcześniejsze badania sugerowały, że pewne dolegliwości związane ze snem mogą być dziedziczne. Teraz zespół Steina przeprowadził badania na 33 tys. żołnierzy w ramach projektu STARRS, mającego na celu ocenę ryzyka chorób i poziomu odporności u pracowników armii amerykańskiej. Badanie polegało na analizie genomu: od każdego uczestnika pobrane były próbki DNA. Dodatkowo każdy z nich uzupełnił informacje dotyczące pochodzenia i tak zwanych linii rodowych, w tym chorób występujących w rodzinie.
Cierpisz z powodu braku snu? Uważaj na cukrzycę i depresję
Porównanie danych żołnierzy amerykańskich potwierdziło, że bezsenność ma najprawdopodobniej podstawy genetyczne. Wykryto silny związek dziedziczenia między bezsennością a cukrzycą typu II. Pojawił się również istotny związek między bezsennością a depresją, co ciekawe jednak – tylko u badanych pochodzenia europejskiego. Według Steina te i poprzednie wyniki badań potwierdzają wniosek o istnieniu konkretnego fenotypu ze skazą genetyczną prowadzącą do powyższych chorób i zaburzeń. Bezsenność dotyczyła specyficznych wariantów chromosomu 7 (podobnie jak w przypadku genów warunkujących możliwości spożycia alkoholu), zaś u osób pochodzenia europejskiego – również 9. Warianty te znajdują się blisko ścieżek odpowiedzialnych za rytm okołodobowy, co tłumaczy ich związek z chorobami psychicznymi i zaburzeniami metabolicznymi. Według Murraya Steina, dokładne zrozumienie molekularnych podstaw bezsenności odgrywa kluczową rolę w zwalczaniu tego zaburzenia.