10 miejsc, które trzeba zobaczyć zanim znikną

Globalne zmiany w ekosystemie ziemi powodują szybkie i niestety druzgocące zmiany. Prócz ocieplania się klimatu i wyczerpywania zasobów, rosnącej liczby ludności,  intensyfikacji agresywnego rolnictwa, kolejnym czynnikiem mającym wpływ na przyrodę i skarby kultury jesteśmy my sami – turyści.

Niszcząc przyrodę pozbywamy się równocześnie największych naturalnych skarbów na ziemi. Być może najbliższe dekady będą ostatnim momentem na zobaczenie tych wyjątkowych miejsc.

1. Wyspy Galapagos

Kompleks wysp składa się z 40 małych wysepek oraz 19 wciąż aktywnych geologicznie wysp wulkanicznych.

Co warto zobaczyć: spośród blisko 9 tysięcy gatunków zwierząt żyjących na wyspach oraz w opływających je wodach, aż trzy czwartek ptaków i gadów jest gatunkami endemicznymi.

Zagrożenia: Każdego roku liczba turystów wzrasta o 12%. W 2008 roku na wyspy przybyło blisko 200 tysięcy turystów, trzy lata później było to już 272 tysiące. Przy takim wzroście odwiedzających wzrasta również ruch samochodowy, niszcząc naturalne piękno tego wyjątkowego ekosystemu.

Za sprawą ludzkiej aktywności na wyspy dostają się też gatunki zwierząt zupełnie obcych (np. szczurów), które konkurują z jego mieszkańcami, zaburzając równowagę ekosystemu.

2. Lodowce w Parku Narodowym w Montanie

Co warto zobaczyć: znajdujące się w parku góry zostały wyrzeźbione podczas ostatniego zlodowacenia ziemi. Zajmujący ponad 4 tysiące km kwadratowych park jest rajem dla miłośników dzikiej przyrody: żyje tu 260 gatunków ptaków, 62 rodzaje ssaków oraz ponad 100 unikalnych roślin.

Zagrożenia: z ponad 150 aktywnych w 1900 roku lodowców do 2010 roku w parku pozostaje ich jedynie 25, a to z powodu globalnego ocieplenia. Jeśli tendencja do ogrzewania się naszej planety pozostanie na tym samym poziomie jak teraz, wszystkie lodowce znikną do 2030 roku.

3. Taj Mahal

Co warto zobaczyć: znajdujące się w Indiach mauzoleum wybudowane ku pamięci przedwcześnie zmarłej małżonki sułtana, powstało w XVII wieku. Do wzniesienia tej monumentalnej budowli zaangażowanych było ponad 20 tysięcy robotników, oraz około tysiąca słoni. Główna wieża z kopułą liczy 35 metrów wysokości, a całość budowy zajęła ponad 20 lat.

Zagrożenia: mauzoleum odwiedza średnio 4 miliony turystów każdego roku. Pałac, nie przygotowany na taką ilość odwiedzających, zaczyna powoli podupadać. Dodatkowo pogarszająca się jakość powietrza powoduje niszczenie tyków i zewnętrznych ścian konstrukcji.

W obawie o stan pałacu władze rozważają zamknięcie obiektu dla zwiedzających. Jeśli tendencja w ruchu turystycznym się utrzyma, prawdopodobnie w przeciągu 5 lat obiekt zostanie zamknięty.

4. Malediwy

Składający się z 1192 wysp kraj znajduje się tylko 2 i pół metra nad poziomem morza, co czyni go najniżej usytuowanym państwem na świcie.

Co można zobaczyć: Wszystkie luksusowe hotele stworzone są tutaj jako domki na palach. Główną atrakcją jest woda i możliwe sposoby jej eksploracji.

Zagrożenia: Podnoszenie się poziomu mórz i wypłukiwanie korali wprowadzi ten kraj całkowicie pod wodę za mniej niż 100 lat. W 2008 roku rząd kraju rozpoczął akcję wykupywania ziemi od sąsiadujących państw myśląc o przyszłości swoich obywateli.

5. Wielka rafa koralowa

Co można zobaczyć: największa rafa korali na świcie rozciąga się na powierzchni blisko 350 tysięcy kilometrów kwadratowych – to więcej niż powierzchnia Holandii, Szwajcarii oraz Wielkiej Brytanii razem! Rafa licząca blisko 8 tysięcy lat jest domem dla 350 różnych gatunków korali. O skali tego obszaru może świadczyć fakt, że jest to jedyny ekosystem widoczny z kosmosu!

Zagrożenia: rosnąca temperatura wody w oceanach oraz zanieczyszczenia powodują wypłukiwanie się korali, prowadząc do powolnej degradacji rafy. Szacuje się, że do 2030 roku aż 60% koralowców ulegnie zagładzie. Najgorsze prognozy zakładają, że cała rafa może ulec zniszczeniu zaledwie w przeciągu jednego pokolenia ludzi.

6. Wenecja

Co można zobaczyć: miasto, w którym kształtowała się nowożytna renesansowa kultura odrodzenia europejskiego, jest jednym z cudów architektonicznych, położnym tuż nad wodami zatoki. Miasto stworzone z setek kanałów jest unikatem na skalę świata.

Zagrożenia: Wenecja powoli jest zatapiana, jednak w związku z podnoszeniem się poziomu wód na planecie w ostatnich dekadach problem nabiera tempa. Każdego roku częstotliwość powodzi się zwiększa. Na początku ubiegłego stulecia miasto było zalewane średnio 10 razy do roku. W latach ’80-tych 40 razy, natomiast w 200 roku powodzie powtórzyły się już 60 razy!

Podczas gdy naturalny poziom wody w zatoce wynosi 1-1,5 metra wysokości, w ciągu ostatnich 100 lat podniósł się o 4 do 6 metrów! Według najbardziej pesymistycznych obliczeń miasto zniknie pod wodą w przeciągu zaledwie 70 lat.

7. Morze martwe

Co można zobaczyć: z poziomem zasolenia 10 razy większym niż oceany (33,7%) i położeniem na wysokości 396 metrów poniżej poziomu morza, akwen ten jest jednocześnie najbardziej zasolonym zbiorkiem wodnym oraz największą depresją znajdującą się na Ziemi.

Przez wieki ludzie zjeżdżali się do tego miejsca by kąpać się w minerałach, na jego dnie znajdują się też złoża tzw. czarnego błota, które leczy ogromną ilość dolegliwości skórnych.

Zagrożenia: morze zasilane jest przez rzekę Jordan, która została obecnie podzielona na potrzeby związane z rolnictwem pomiędzy sąsiadujące z rzeką kraje. A ponieważ woda szybciej wyparowuje niż jest uzupełniana, to morze martwe stale maleje. W przeciągu ostatnich 40 lat zbiornik zmniejszył swoją powierzchnie aż o jedną trzecia! W takim tempie zbiornik całkowicie zniknie w przeciągu zaledwie 50 lat.

8. Alpy

Co można zbaczać: największe europejskie pasmo górskie stanowi wyjątkowy przykład krajobrazu. Prócz lodowców, które tworzą idealne warunki dla narciarstwa, góry są domem dla wielu endemicznych gatunków zwierząt i roślin, znajdujących się pod ochroną.

Zagrożenia: od lat ’80-tych temperatura w tym obszarze wzrasta dwa razy szybkiej niż gdziekolwiek na świecie. Przy obecnym tempie temperatura będzie wzrastać co 15 stopni każdej kolejnej dekady! Od lat 80-tych lodowce straciły już 20% swojej masy. W przeciągu zaledwie 40 lat mogą całkowicie zniknąć.

9. Dzika przyroda na Madagaskarze

Co można zobaczyć: Madagaskar jest czwartą największą wyspą na Ziemi i ponad 80% żyjących na niej roślin nie występuje nigdzie indziej na świecie. Jest to idealne miejsce dla miłośników przyrody – niektóre z parków narodowych Madagaskaru odwiedza mniej niż 100 osób rocznie.

Zagrożenia: od czasu przybycia na wyspę ludzi Madagaskar stracił 90% swoich lasów. System rolnictwa żarowego zdziesiątkował naturalne siedliska zwierząt co m. in. spowodowało wpisanie 23 gatunków lemurów na listę zwierząt zagrożonych wyginięciem.

Jeśli władze wyspy nie zatrzymają wyniszczającej eksploatacji wyspy w przeciągu 35 lat zostanie ona całkowicie pozbawiona lasów, zabierając schronienie dla żyjących w nich zwierząt.

10. Kotlina Kongo

Co można zobaczyć: rosnący w dorzeczu Konga tropikalny las jest drugim co do wielkości lasem na ziemi, o powierzchni 1,3 miliona metrów kwadratowych. Obszar jest tak duży, że rozciąga się pomiędzy terytoriami 7 państw. Skupiona na tej powierzchni przyroda wytwarza blisko 40% powietrza na ziemi!

Zagrożenia: każdego roku 10 milionów akrów ziemi ulega degradacji z powodu działalności górniczej, rolnictwa, nielegalnej wycinki oraz wojen. Jeśli tempo niszczenia będzie nadal postępować tak szybko, do 2040 roku zniknie 2/3 tych tropikalnych lasów.