10 przykładów jak piwo wpłynęło na naszą cywilizację
Współczesny świat został ukształtowany przez piwo w większym stopniu, niż może się to wam wydawać, a oto 10 przykładów…
10. Powstanie Wielkiej Piramidy w Gizie
Około 5000 lat temu, wkrótce po tym, gdy młody faraon Cheops objął tron, uświadomił sobie, że jego duszy będzie trzeba zapewnić godne miejsce wiecznego odpoczynku po śmierci. Jako iż w Dolinie Królów wybudowano już kilka spektakularnych piramid, Cheops postanowił postawić budowlę, która przewyższy świetnością pozostałe. Zlecił budowę ogromnej, liczącej 139 metrów wysokości piramidy, która przez prawie 4 tysiące lat pozostawała najwyższą wykonaną przez człowieka konstrukcji na planecie.
Szacuje się, że „ekipa budowlana” liczyła między 20.000 a 30.000 osób, pracujących w gorącym egipskim słońcu przez około 23 lata. Układanie wapiennych cegieł nie było łatwe, szczególnie gdy praca przeniosła się na wyższy poziom konstrukcji. Większość pracowników była rolnikami, którzy musieli stawić się do pracy po całym dniu roboty w polu. Potrzeba było więc jakiejś wyjątkowej siły, która zmotywowałaby i zainspirowała pracowników. Tą siłą było, jak się szacuje 875 999 997 litrów piwa.
Piwo było pożywnym i orzeźwiającym napojem, który dawano pracownikom jako wypłatę za ciężką pracę. Jego brak mógł powodować bunty i wstrzymanie prac. Jak widać, więc bez piwa nie powstałby jeden z największych cudów starożytnego świata i ludzkiej cywilizacji.
9. Marketing
W 1777 r. założono Bass Brewery – firmę, która do końca XIX wieku stała się największym i najpopularniejszym brytyjskim browarem, pompując dziennie około 15,5 miliona baryłek napoju. Komercyjny sukces wymusił z czasem wynalezienie czegoś, co dziś stanowi postawę w marketingu – rozpoznawalną markę.
Właściciele browaru zdawali sobie sprawę z tego, że mają w rękach wyjątkowy produkt wysokiej jakości, który należało skutecznie chronić. A osiągnąć to można było przez uczynienie swojego produktu powszechnie rozpoznawalnym wśród konsumentów. Tym sposobem zrewolucjonizowano archaiczny system reklamowy, wyznaczając cele dla XX wiecznego przemysłu reklamowego.
8. Logotypy
Bass postanowił dawać konsumentom jasny znak, które produkty zostały wyprodukowane w jego browarze. Umiejętności czytania i pisania, nie były wtedy powszechne, trzeba było wymyślić więc coś, co pozwoli niewykształconemu ludowi rozpoznać piwo Bass. Przedstawiciele firmy wymyślili więc czerwony trójkąt, a pod nim zamieścili napis „BASS” – jest to jeden z najwcześniejszych przykładów logo.
W 1876 r. brytyjska ustawa o rejestracji znaków towarowych weszła w życie, a nazwa i logo firmy Bass stały się pierwszym znakiem towarowym zarejestrowanym w Anglii. Piwo dało więc początek nie tylko marce produktów, ale też wszystkiemu, co wiąże się z ochroną własności intelektualnej.
7. Napoje gazowane
Dociekliwość angielskiego chemika Josepha Priestleya doprowadziła do kolejnego wynalazku. Naukowiec był autorem ponad 150 prac naukowych związanych z teologią, polityką i filozofią. W 1767 r. zamieszkał tuż obok browaru Bass w Leeds. Jego ciekawość zaprowadziła go z wizytą do browaru, gdzie chciał porozmawiać z pracownikami o procesie produkcji. Priestley był zafascynowany gazami wydostającymi się z kadzi z piwem i dostał pozwolenie od browaru na wykonanie kilka eksperymentów.
W 1772 r. ukazała się jego publikacja zatytułowany „Impregnating Water with Fixed Air”, w której autor zapowiadał wynalezienie „sodo-wody.” Odkrycie Priestley doprowadziło do powstania napojów gazowanych oraz miliardów dolarów przychodów dla Pepsi i Coca-Coli. Jego eksperymenty z gazem ożywiły również jego zainteresowanie studiami nad powietrzem …
6. Odkrycie tlenu
Priestley wiedział, że wprowadzenie żywego organizmu do słoika, pozbawiając go powietrza, było równoznaczne z wyrokiem śmierci, ale nie był pewien, dlaczego tak się dzieje. Jako okrutnego chłopca w dzieciństwie cieszyło go umieszczanie pająków w słoikach i obserwowanie jak dużo czasu potrzeba, aż ich nóżki przestaną się ruszać…
Kontynuując swoje eksperymenty, jako dorosły naukowiec Priestley wkładał do słoików rośliny i czekał, aż umrą. Jednak nie dość, że śmierć nie przychodziła, okazywało się, że roślina nawet rosła.
Efektem dalszych prac było odkrycie tlenu. Teraz już wiemy, że jest to trzeci najobszerniejszy pod względem masy elementem w naszym wszechświecie.
5. Chłodziarki
W 1871 r. niemiecki inżynier Carl von Linde opublikował pracę na temat ulepszonych technik chłodniczych, które przykuły uwagę lokalnych browarów. Warzenie piwa wymaga chłodnego środowiska, dlatego w produkcji robiono przerwy podczas cieplejszych miesięcy. Produkcja piwa jest bardzo dochodową gałęzią przemysłu, trudno się więc dziwić, że browarom zależało na ciągłej produkcji. Wiedza von Lindego stała się więc bardzo cenna.
Gabriel Sedlmayr II z Browaru Spaten poprosił von Linde o opracowanie sposobu, na zachowanie chłodu w jego browarze. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom klienta, konstruktor opracował system chłodzenia, który umożliwiał warzenia piwa przez cały rok, dzięki czemu stało się ono całorocznym napojem.
Konsekwencje pracy von Linde były jednak o wiele dalej idące. Od tej pory można było mrozić żywność bez użycia lodu, co było przydatne zarówno w domach, jak i w przemyśle morskim. Do tej pory eksport żywności był trudny i często wręcz niemożliwe, chłodzenie otworzyło więc wrota do długodystansowego transportu.
4. Współczesna medycyna
Kwaśne mleko to strata doskonałego napoju. Skwaśniałe produkty pozostałyby problemem do dzisiaj, gdyby nie francuski chemik i mikrobiolog Louis Pasteur. Pasteur został poproszony o pomoc przez lokalny browar, który chciał wiedzieć, dlaczego jego piwo robi się kwaśne. Badacz wziął próbki z kadzi, spojrzał na nie przez mikroskop i znalazł tysiące mikroorganizmów, które jego zdaniem były przyczyną gnicia.
Aby rozwiązać problem browaru, opracował proces, który jest obecnie znany jako pasteryzacja, który polegał na podgrzaniu piwa, ale tylko do temperatury poniżej wrzenia, aby zabić bakterie, które były odpowiedzialne za psucie się partii. Obecnie proces ten jest szeroko stosowany w przemyśle spożywczym, zwłaszcza w produktach mlecznych.
Pasteur odkrył, że mikroorganizmy, które czyniły ogromne ilości piwa bezwartościowymi, powodowały również choroby u ludzi. Ta szkoła myślenia nazywa była „teorią bakterii” i była katalizatorem współczesnej medycyny. Prace Pasteura otworzył drzwi do badań nad identyfikacją bakterii chorobotwórczych i walki z nimi.
3. Rolnictwo
Wróćmy teraz do mitycznego początku piwa: niektóre ludy zbierackie pozostawiały pojemnik z surowym jęczmieniem w deszczu, by rozpocząć proces kiełkowania. Następnie ziarna suszono i używano do pieczenia lub czegokolwiek innego. Część jednak pozostawała w ziemi, gdzie częściowo kiełkujące nasiona na skutek naturalnych drożdży i powietrza tworzyły bardzo prymitywną wersję piwa.
Prawdopodobnie wskutek przegranego zakładu ktoś w końcu musiał spróbować powstałej brei, uświadamiając sobie, że nie tylko świetnie ona smakowała, ale miała także właściwości upajające jak miód lub wina na bazie owoców. Starożytni pokochali nowo wynaleziony napój. Aby jednak ułatwić zbieranie rosnącego dziko ziarna, wymyślono, że byłoby to o wiele prostsze, jeśli jęczmień był w jednym miejscu. Możemy więc sądzić, że pragnienie większej ilości piwa doprowadziło do uprawiania i zbierane plonów. W taki sposób zrodziło się rolnictwo.
2. Pismo
Rolnictwo wymaga organizacji i wiedzy. Rolnicy muszą wiedzieć, co się rozwija, gdzie, jak długo to potrwa, kiedy nadejdzie czas zbiorów. Konieczny był jakiś system zapisu tych informacji, tak by nie trzeba było polegać na pamięci i przekazie ustnym.
W ten sposób powstało pismo. Według dr Stephen Tinney, profesora asyrologii na University of Pennsylvania (badanie starożytnej Mezopotamii), „powodem wymyślania pisma była potrzeba produkcji i dystrybucji towarów takich jak piwo”. Trudno to zakwestionować. Jeden z najstarszych zachowanych przykładów pisma to gliniana tabliczka z zapisem racji piwa dla pracowników.
1. Rozwój cywilizacji
Początkowo ludzie byli koczownikami, nie mogli jednak się przemieszczać, nie porzucając swoich uprawy, co powodowało utratę dostępu do piwa. Nadszedł więc czas na zmiany. Ludzie musieli się osiedlić i stworzyć bardziej stabilne schronienia, najlepiej zbudowane ściśle przylegając do siebie.
Te pierwsze rolnicze wsie rozpoczęły okres w historii zwany rewolucją rolną lub neolityczną. To zakończyło okres człowieka zbieracza i myśliwego i doprowadził do powstania pierwszej na świecie cywilizacji w Mezopotamii. Kiedy ludzie zaczęli wieść osiadłe życie, mogli spędzać mniej czasu martwiąc się o pożywienie, a więcej myśląc o nowych wyzwaniach, jakie stawiał przed mini nowy tryb życia – borykania się z myślą, że mogą zmienić świat.