Krew typu Bombay – najrzadsza grupa krwi na świecie

Wszyscy znamy rodzaje grup krwi, prawda? Ale czy słyszeliście kiedyś o krwi typu Bombay?

Grupę krwi Bombay zidentyfikowano po raz pierwszy w 1952 r. u pacjenta, który został przyjęty do indyjskiego szpitala z koniecznością transfuzji. Po pobraniu próbki krwi pacjenta została ona wysłana do laboratorium, aby stwierdzić, jaki rodzaj krwi jest potrzebny do zabiegu. Czerwone krwinki zakwalifikowano do grupy 0, taką krew podano więc pacjentowi. Podczas transfuzji u mężczyzny rozwinęła się jednak silna reakcja hemolityczna, przez co przetaczanie krwi musiało zostać zatrzymane. Co było przyczyną tego nietypowego zachowania organizmu?

Szczegółowe badanie przeprowadzone po nieudanym zabiegu wykazało, że w krwi mężczyzny występował rzadki genotyp, który nie kwalifikował się do żadnej ze znanych grup. Oznaczało to, że poza czterema znanymi grupami wyodrębnić należało kolejną! Jako że był to pierwszy przypadek tego rodzaju, krew została nazwana Grupą Bombay.

Co wyróżnia tę krew od pozostałych typów?

Brak antygenu H w czerwonych krwinkach. Brak ten jest spowodowany nieprawidłowym kodowaniem enzymów odpowiedzialnych za przyłączanie części białkowej do części cukrowej antygenu. Antygen H występuje w każdej z dotychczas znanych grup krwi, manifestuje się on jednak w każdej z nich w odmienny sposób, tworząc poszczególne typy krwi: A, B, AB lub 0.

W przypadku krwi Bombay antygen H nie pojawia się natomiast wcale. Dodatkowo ze względu na występowanie lub brak antygenu Rh (Resus) krew Bombay może być oznaczona jako Rh pozytywna lub negatywna. Wszystko to oznacza więc, że posiadacze tej specyficznej grupy powinni mieć przetaczaną tylko taką samą krew.

Przez wiele lat bombajski szpital był jedynym, w którym zanotowano przypadek krwi Bombay. Z czasem w miarę wykrywania kolejnych posiadaczy wyjątkowej krwi zaczęto gromadzić próbki oraz dane na ich temat. Dzisiaj istnieje już wiele laboratoriów, które potrafią wykryć i prawidłowo oznaczyć krew typu Bombay.

Nie brzmi zbyt pozytywnie?

Nie ma się jednak czym przejmować – na terenie Polski ten rodzaj krwi praktycznie nie występuje. Krew Bombay jest niezwykle rzadka – osoby będące jej posiadaczami to zaledwie 0,0004% całej ludzkiej populacji. Większość jej posiadaczy żyje w południowo-wschodniej Azji. W tej populacji występowanie krwi Bombay jest częstsze niż gdziekolwiek indziej na świecie. Szacunkowo jedna na 10 tysięcy osób w Indiach jest jej posiadaczem. Są to jednak głównie osoby zamieszkujące właśnie Bombaju (od pokoleń) lub ich potomkowie. Większość przypadków zanotowanych w Indiach to osoby, których rodzice urodzili się w okolicach tej właśnie metropolii.

Grupa ta jest również niezwykle rzadka wśród rdzennych Europejczyków i ich potomków – pojawia się zaledwie raz na 250 tysięcy osób.