10 najważniejszych zdjęć z historii XX wieku

Od chwili wynalezienia aparatu fotograficznego ludzkość zafascynowała się możliwością uchwycenia niezwykłych momentów, tworząc nowy rodzaj historycznego świadectwa. Oto 10 zdjęć ukazujących kluczowe dla ludzkości momenty w historii XX wieku.

10. ostatnia publiczna egzekucja dokonana za pomocą gilotyny

Publiczne egzekucje nie są wyłącznie odległym historycznym fenomenem, niektóre kraje dokonywały publicznego wymierzenia kary jeszcze w ubiegłym stuleciu. Na zdjęciu widzimy gilotynę ścinającą Eugena Weidmanna, skazanego na śmierć za kradzieże oraz morderstwa. 17 czerwca 1939 roku przed Wersalen zebrał się tłum gapiów oglądających makabryczne widowisko.

W pierwotnym założeniu władcy używali publicznych egzekucji, aby dokonać demonstracji siły i pokazać obywatelom jak kończy się nieposłuszeństwo wobec ustanowionego prawa. Widowiska te traktowane były również, jakkolwiek to brzmi, jako rozrywka, dzisiaj poszlibyśmy raczej do zoo lub na mecz, jeszcze w niedawnych czasach zamiast tego chodziło się na publiczne egzekucje.

Zdjęcie stało się tak kontrowersyjne, że władze zakazały dokonywania już publicznych egzekucji po jego opublikowaniu. Czasy się zmieniły i zamiast stanowić pokaz siły egzekucje zaczęły być oceniane jako barbarzyński zwyczaj. Nie mniej jednak egzekucje były dokonywane we Francji, ale już za zamkniętymi drzwiami aż do 1977 roku, kiedy ostatecznie zakazano ich użycia. Wszystkie posiadane we Francji egzemplarze maszyn zostały przeniesione do muzeów.

9. Nagsaki, 20 minut po wybuchu bomby atomowej

9 sierpnia 1945 roku amerykanie zrzucili bombę zwaną „Fat Boy” na japońskie miasto Nagasaki zabijając ok. 40 tysięcy osób. Kolejne tysiące zginęły z powodu oparzeń i radiacji. Moment po wybuchu wyglądał piekielnie, gdy tysiące ciał leżało na ulicach, samo miasto zostało za to obrócone w kompletny pył. Zdjęcie zostało wykonane 20 minut po wybuchu widać jednak wciąż potęgę dokonującego się wydarzenia. Na zdjęciu po prawej stronie widoczne są trzy postacie – trudno wyobrazić sobie jakie wrażenia mieli w momencie doświadczania takiej tragedii.

8. Wschód Słońca na Marsie

Oglądając to zdjęcie bez kontekstu możemy nawet nie zdawać sobie sprawy, że zostało ono wykonane na innej planecie. W rzeczywistości jest to wschód słońca na Marsie, który wygląda zupełnie jak ten na Ziemi, pokazując nam, że obce światy mogą być bardziej podobne do tego co znamy.

Zdjęcie zostało wykonane przez łazik Spirit na skraju krateru Gusev. Zdjęcie powstało w efekcie przygotowywania się sondy do badania atmosfery Marsa. Czerwonawy kolor jest wynikiem drobnych cząstek zawieszonych w atmosferze, zdjęcie ma niebieskawy odcień ze względu na pył, który rozprasza światło. Co ciekawe, Słońce na tym zdjęciu wydaje się by mniejsze niż widoczne z Ziemi, a to dlatego, ze Mars znajduje się po prostu dalej od niego.

7. Pierwszy kongres w Solvay

Najsłynniejszy ze wszystkich Kongresów Solvayskich, podczas którego zebrani naukowcy niemal odkryli fenomen fizyki kwantowej. Niesamowite jest móc zobaczyć tylu słynnych naukowców zebranych razem na wspólnym wydarzeniu.

W tylnym rzędzie szósty z prawej stoi Erwin Schrodinger, znany z osiągnięć na polu teorii kwantowej formułując równanie na mechanizm fali. Współczesnym najbardziej znany jest jednak z paradoksu zwanego „kotem Schrodingrera”, który opracował w 1935 roku. Jest laureatem nagrody Nobla za osiągnięcia dokonane wspólnie z Paulem Dirac’iem.

W środkowym rzędzie pierwszy z prawej siedzi Niels Bohr, członek Projektu Manhattan, którego owocem było wyprodukowanie bomby atomowej. Był on pierwszym, który wykrył, że poziomy energii w atomach są skwantowane, czyli że elektrony mogą skakać z jednego poziomu energii do następnego. Jego wkład w naukę czyni go jednym z twórców współczesnej fizyki.

W pierwszym rzędzie trzecia osoba od lewej to Maria Skłodowska Curie. Była pierwszą kobietą, która zdobył nagrodę Nobla, stworzyła termin „radioaktywny”. Była również jedną z niewielu osób w historii, które zdobyły nagrodę Nobla zarówno w dziedzinie fizyki jak i chemii.

W pierwszym rzędzie piąta osoba z prawej to Albert Einstein, kluczowa postać w kształtowaniu teorii kwantowej. Opracował teorie względności, a wzór E=mc2 jest chyba dzisiaj powszechnie znane każdemu.

6. Inne spojrzenie na plan Tiananmen

Zdjęcia z protestów rozgrywających się na placu Tienanmen w 1989 roku stanowią chyba jedne z najbardziej rozpoznawanych zdjęć w historii XX wieku. Najsłynniejsze wykonane w tym czasie ujęcie, przedstawiające człowieka usiłującego zatrzymać czołg, obiegło cały świat. Powyższe zdjęcie daje jednak zupełnie inną perspektywę i pozwala nam uświadomić sobie coś innego na temat tych wydarzeń.

W tle można dostrzec mężczyznę niosącego siatki z zakupami, nie jest to osoba pokazana w momencie walk lub protestu lecz dokonująca zwykłej codziennej czynności, przechodząca zwyczajnie obok dziejących się wydarzeń. Z prawej strony widzimy natomiast zbliżający się czołg, cywile uciekają w bezpieczne miejsce, jednak jeden mężczyzna, niczym nie różniący się od pozostałych, decyduje się pozostać na miejscu. Każdy z nas, jeśli tylko chce, może dokonywać niezwykłych rzeczy.

5. Płonący mnich, 1963 rok

To szokujące zdjęcie pokazuje mnicha Quang Duc, który podpalił się na środku ruchliwego skrzyżowania w Sajgonie. Jego śmierć miała być protestem wobec represji Buddystów przez wietnamski rząd. Władze kraju utrudniały w tym czasie życie wyznawców buddyzmu zakazując im m. in. wieszania swoich tradycyjnych flag, praktykowania ćwiczeń oraz wierzeń. Buddyści zdecydowali się więc na przekazanie wiadomości.

Quang Duc wysiadł z auta naprzeciwko Ambasady Kambodży w towarzystwie dwóch innych mnichów, spokojnie zasiadł w tradycyjnej pozycji do medytacji podczas gdy pozostali mnisi polewali jego głowę benzyną. Mnich nawet nie drgnął gdy cały stanął w ogniu. Większość przechodniów była przerażona, część z nich jednak zatrzymywała się na modlitwę.

Jego protest nie mógł zostać zignorowany, zdjęcie w przeciągu godzin obiegło cały świat. Prezydent Kennedy powiedział wtedy, że „żadne zdjęcie prasowe w historii nie wywołało nigdy takich emocji na całym świecie jak to”.

4. Oczekiwanie na podpisanie traktatu wersalskiego 1919

Traktat Wersalski był jednym z dokumentów kończących I wojnę światową. Traktat został podpisany w wagonie pociągu. Emocje, które podyktowały treść traktatu to bardziej gorycz i rządza zemsty niż logika, traktat nakładał na Niemcy ogromne kontrybucje finansowe (których kraj nie skończyłby spłacać nawet do 2010 roku). Ogromne kary zrujnowały niemiecką ekonomię i zjednoczyły naród w uczuciu niesprawiedliwości, co stanowiło grunt pod wybuch II wojny światowej. Zadziwiające jak tak wadliwie skonstruowany traktat pokojowy był chętnie przyjmowany – na zdjęciu widzimy oficerów wojskowych wyczekujących w napięciu na podpisanie historycznego dokumentu.

3. Tenzig Norgay na szczycie Mount Everest, 1953 rok

Ludzka natura zawsze szuka nowych obszarów podboju, czy to militarnego czy w przyrodzie. Chęć podążania dalej, okrywania nieznanego i poszerzania wiedzy prowadzi do niesamowitych osiągnięć. Opowieść o pierwszej grupie osób, które dotarły na szczyt najwyższej góry wiata również po raz kolejny jest opowieścią o sile ludzkiej woli i determinacji.

Na zdjęciu widoczny jest nowozelandzki himalaista Tenzig Norgay, który 29 maja 1953 roku wraz z Edmundem Hillaym stał się pierwszym człowiekiem, który zdobył szczyt. Tego niezwykłego wydarzenia udało im się dokonać na trzy dni przed koronacją królowej Elżbiety II, wiadomość dotarła do mediów dopiero w dniu koronacji.

Duet spędził na szczycie około pół godziny, w tym czasie Hillary wykonał słynne zdjęcie towarzysza z czekanem w ręce, gdy Tenzig chciał wykonać podobne zdjęcie drugiego himalaisty, ten odmówił, wykonali za to kilka podobnych ujęć jako dowody po czym rozpoczęli niebezpieczny powrót na dół.

2. Ultragłębokie pole Hubbla, 2003

W 2003 roku teleskop Hubbla skierowany został w stronę małego ciemnego punktu na niebie, tworząc zdjęcie Ultragłębokiego Pola, zaglądając tym samym w najdalsze zakątki kosmosu. Zanim użyto teleskopu Hubbla naukowcy nie spodziewali się zobaczyć w tym obszarze niczego ciekawego, gdy wywołali zdjęcie nie tylko uświadomili sobie, w jak wielkim błędzie byli – zrozumieli, że udało im się odkryć nieznane dotąd zjawiska w kosmosie. Wiedza zdobyta przy pomocy tego zdjęcia pozwala nam oglądać najodleglejsze galaktyki w kosmosie, które dostarczą naukowcom materiału na lata badań. Zaobserwowane galaktyki są tak oddalone od Ziemi, że do tej pory w ogólnie nie wiedzieliśmy o ich istnieniu! Zdjęcie może też nam uświadomić jak małymi i słabymi istotami jesteśmy wobec potęgi kosmosu.

1. Odcisk ludzkiej stopy na Księżycu

20 czerwca 1969 roku ludzkość zostawiła swój pierwszy ślad na obiekcie pozaziemskim. Astronauta Neil Armstrong stal się częścią historii, był pierwszym człowiekiem, którego stopa dotknęła powierzchni Księżyca. Wydarzenie było na żywo transmitowane przez telewizje na całym świecie, gdy Armstrong wygłosił swoje słynne słowa „to mały krok dla człowieka, ale wielki krok dla ludzkości”.

Drugi członek załogi Buzz Aldrin spędził następnych kilka godzin zbierając próbki, trzeci uczestnik wyprawy Michael Collins pozostał natomiast cały czas w lądowniku. Apollo 11 powrócił następnie bezpiecznie na ziemię 24 czerwca. Sukces misji oznaczał zwycięstwo Amerykanów w „wojnie” o podbój kosmosu z Rosjanami, wypełniając tym samym obietnicę złożoną przez Prezydenta Kennedy’iego w 1961 roku, że Stany Zjednoczone umieszczą człowieka ma Księżycu do końca dekady.

Powierzchnia Księżyca nie ma atmosfery ani wiatru – odcisk stopy pozostanie tam więc na wieki.