Co łączy serce i głowę? Wady zastawki a zaburzenia psychiczne

O tym, że organizm jest zintegrowanym systemem wielu układów, wiemy wszyscy. Wiemy również, że układ nerwowy współdziała z układem krążenia – na przykład stres może doprowadzić do nadciśnienia tętniczego. Jednak niekiedy korelacje są dużo bardziej skomplikowane…

Wypadanie płatka zastawki mitralnej – tajemniczy defekt serca

Wypadanie płatka zastawki mitralnej (MVP) to nazwa, która laikom mówi niewiele. Paradoksalnie, jest to jedna z najczęstszych wad serca– przeważnie statystyki podają, że występuje u 1,5 % populacji, jednak niektóre zawyżają ten wynik do aż 12-15%. Częściej dotyka kobiety. Prawdopodobnie mała ilość informacji na temat MVP jest spowodowana jego niegroźnym charakterem – nierzadko dotknięte nim osoby do końca życia nie wiedzą, że w ich sercu coś odbiega od standardu; inne dowiadują się o tym dopiero podczas kontrolnych badań echokardiograficznych. Dlatego większość kardiologów w przypadku niewielkiego wypadania płatka, woli używać nazwy „wariant normy”. Skąd bierze się MVP? Geneza może być dwojaka. Czasami jest to defekt wrodzony; takie osoby często charakteryzują się bardzo szczupłą sylwetką i lekko zapadniętym mostkiem; nieraz też występują u nich inne drobne schorzenia genetyczne. MVP może być jednak także pokłosie infekcji, chociażby wirusowej.

Ładna nazwa, dokuczliwe objawy

U sporej części osób, MVP nie daje żadnych objawów. Niekiedy jednak towarzyszą mu uporczywe dolegliwości: chorzy skarżą się przede wszystkim na nagłe kołatanie serca, zawroty głowy, kłucie w klatce piersiowej czy nawet omdlenia. Spowodowane to jest zazwyczaj śladową niedomykalnością zastawki mitralnej i choć objawy wyglądają groźnie, zazwyczaj nie stanowią żadnego niebezpieczeństwa. Zespół objawów towarzyszących MVP znany jest pod nazwą zespołu Barlowa; w grupach internetowych pacjenci potocznie stosują nazwę „motylek” ze względu na charakterystyczne trzepotanie serca. W złagodzeniu dolegliwości zazwyczaj pomagają leki adrenolityczne. Bardzo rzadko zdarzają się objawy na tyle silne, że dla dobra pacjenta lekarz decyduje się na operacyjną wymianę zastawki.

 

Co łączy zastawkę i choroby psychiczne?

Co ciekawe, wypadanie płatka zastawki mitralnej często łączy się ze schorzeniami psychicznymi. Najczęściej są to zaburzenia lękowe. Osoby z zespołem Barlowa niezwykle często skarżą się na dolegliwości natury nerwicowej – to drugi, po kołataniu serca, najczęściej wymieniany przez nich objaw. Szczególnie charakterystyczne są napadowe ataki paniki i uczucie duszności. Dlaczego tak się dzieje? Badania nie dały jeszcze jednoznacznej odpowiedzi, prawdopodobnie jednak stoi za tym połączona z MVP charakterystyczna dysfunkcja układu nerwowego. Być może, jest on przeciążony ciągłym pozostawaniem w stanie pobudzenia (szybkie bicie serca). Odpowiedź na to pytanie poznamy pewnie wkrótce. Póki co, pacjentom z zespołem Barlowa, oprócz kontroli kardiologicznej, często zalecana jest psychoterapia polegająca na radzeniu sobie z lękiem.