Mianem poloników określmy wszystkie przedmioty, które są związane z historią i tradycją Polski.

Możemy do nich zaliczyć na przykład dokumenty piśmiennicze takie jak druk czy rękopis. Polonikiem w takim wypadku jest spisana Konstytucja czy rękopis Adama Mickiewicza albo pierwsze wydanie dzieł Jana Kochanowskiego. Ale poloniki to nie tylko literatura związana z naszym krajem. Jest to pojęcie o wiele szersze. Możemy do niego zaliczyć równie dzieła sztuki. I tak obraz Jana Matejki „Kazanie Piotra Skargi” jest takim samym przykładem poloniki jak wspomniany wcześniej rękopis Mickiewicza. Warto wiedzieć też, że zaliczamy do nich pamiątki narodowe i historyczne. Co to oznacza? Państwo polskie ma w swojej historii przedmioty, którym należy się wyjątkowa uwaga i ochrona. Jest to nie tylko na przykład zabytkowa laska marszałkowska, ale też dawne stroje, korony królów czy przedmioty codziennego użytku.

Obecność poloników zagranicą

Poloniki nie są tylko przedmiotami o dużej historycznej wartości, które znajdują się na terenie kraju. Ze względu na czasy zaborów i liczne emigracje, jak też przez obie wojny światowe, spora część zabytków została wywieziona z kraju. Było ku temu kilka powodów, przede wszystkim zaś chodziło o ochronę przed nieprzyjaznymi nam wojskami. Takim sposobem do dzisiaj odnajdujemy dzieła sztuki, które zostały dobrze ukryte i zapomniane przez dekady.

Innym powodem wywiezienia dzieł sztuki była niestety ich kradzież. Czasy wojny sprzyjały temu, aby w trwającym chaosie zabierać ze sobą obrazy lub rzeźby. Pomimo iż wiele dzieł nie zostało do dzisiaj odnalezionych, to wciąż istnieje na to nadzieja. Taka sytuacja miała miejsce na przykład ze słynną „Żydówka z pomarańczami” Gierymskiego, która była zaginiona przez wiele lat. Jest to na pewno lepsza sytuacja, aniżeli od tej kiedy dzieła sztuki były niszczone, jak to się stało w wypadku rzeźb Stanisława Szukalskiego, kiedy tworzył jeszcze w Polsce.

Mianem polonik określamy więc wszystkie istniejące przedmioty związane z naszą kulturą i historią. Nie ma znaczenia czy jesteśmy na terenie Polski, czy też zagranicą. Poloniką jest tak samo „Portret Matki” Henryka Rodakowskiego, znajdujący się w łódzkim muzeum sztuki, jak też obraz Matejki „Jan Sobieski pod Wiedniem”, który można odnaleźć udając się do Pinakoteki w Watykanie.

Nie tylko przedmioty

Warto wiedzieć że mianem poloniki może być określone również dane miejsce. Ważne aby było ono zabytkowo i współtworzyło historię. Są to nie tylko budynki użyteczności publicznej, stojące od kilku wieków, ale również kościoły zaprojektowane przez wybitnych architektów jak na przykład przez Piotra Aignera i nawet cmentarze. Do tych ostatnich zaliczamy najczęściej stare cmentarze żydowskie, które często pojawiają się na listach zabytków.

Więcej informacji znajdziesz na Polonika.pl