7 lat temu

Vantablack! Czarny przedmiot pożądania

Wielu z nas słyszało zapewne o tym, że całkiem niedawno opracowano najczarniejszą czerń. Odcień Vantablack robi prawdziwą furorę nie tylko w astronomii i wojsku, ale także w sztuce! Mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że za tym odkryciem stoi konflikt dwóch artystów!

Gorzkie zatargi przynoszą światu tylko ciemność. W przypadku sztuki to faktycznie może być dobra rzecz. Brytyjscy artyści Anish Kapoor i Stuart Semple obecnie prowadzą najdziwniejszą publiczną „wojnę” na świecie. A wszystko przez opracowanie najczarniejszej czerni, która ma tak ciemny pigment, że pochłania światło i nawet przedmioty trójwymiarowe, po pokryciu tą niezwykłą farbą, wyglądają jak płaskie plamy bez kształtu. Vantablack, to prawdziwy przełom naukowy!

Gdzie tu miejsce na konflikt?

Sprawa ciągnie się od 2014 r. Wszystko zaczęło się od substancji, która została opracowana w Państwowym Fizycznym Laboratorium Zjednoczonego Królestwa, a następnie wyprodukowana przez Surrey NanoSystem. Czerń jest tak głęboka, że pochłania 99.965% światła widzialnego. Właściwie można powiedzieć, że nawet nie jest to pigment, a swego rodzaju nano-tuba, która pochłania i więzi światło. Substancja ta znalazła zastosowanie m.in. w astronomii. Jednak znalazł się ktoś, kto uznał, że Vantablack może być z sukcesem stosowany również w sztuce i tak powstała Vantablack S-VIS- nieco „mniej” czarna wersja w formie farby.

Licencję na Vantablack S-VIS wykupił Anish Kapoor, znany i szalenie bogaty artysta, tym samym stając się jedynym człowiekiem na świecie, który może używać w sztuce tej niezwykłej farby. Ironią jest to, że najbardziej znane dzieła Kapoora, zostały stworzone z materiałów odbijających światło.

Jak można się domyślić, takie posunięcie bardzo zdenerwowało innych artystów. Zarzucili oni, że sztuka Kapoora opiera się na licencjach i pieniądzach, a nie na kreatywności. W obronie jednak stanęli producenci Vantablack, tłumacząc, że ilość substancji jest ograniczona, nie można jej po prostu rozlać do butelek i tym samym potrzebuje ona być objęta specjalnymi prawami. Sam Kapoor, mimo iż posiada licencję na Vantablack S-VIS, dostaje ograniczone ilości farby, co sprawia, że musi on używać jej bardzo przemyślanie.

Nie zmienia to faktu, że inni artyści nadal są oburzeni, że możliwość użycia przez nich farby jest zablokowana. Najbardziej zaciekle przeciwstawia się temu Stuart Semple. W odpowiedzi na egoizm Kapoora Semple opracował szereg pigmentów, w tym najbardziej różowy róż, czy najbardziej błyszczący z błyszczących, który to mogą zakupić absolutnie wszyscy na całym świecie poza… Anishem Kapoor! Co prawda róż Semple jest intensywny i bardzo mocny, jednak nie jest takim odkryciem naukowym jak Vantablack. Poza niezwykłą barwą pigmenty nie posiadają żadnych innych właściwości. Co nie zmienia faktu, że Semple zakazując sprzedaży Kapoorowi, trafił w jego czuły punkt.

Osoby kupujące barwnik, muszą złożyć podpis na specjalnym oświadczeniu. Klient pod groźbą kary zobowiązany jest podpisać dokument, w którym oświadcza, że nie jest Anishem Kapoorem, ani żadnym jego wysłannikiem. Nie może on mieć absolutnie żadnych koneksji i relacji z Anishem Kapoorem, a także musi oświadczyć, że nigdy nie przekaże ww. artyście nawet próbki danego pigmentu.


Semple tak bardzo rozwścieczył Kapoora, który nie przywykł do odmowy, że ten poruszył niebo i ziemię, aby zdobyć zakazany róż. Do tej pory nie wiadomo jaką drogą wszedł on w posiadanie owego pigmentu, ale tuż po zdobyciu go „wysłał” za pomocą serwisu instagram, dość osobliwe pozdrowienia Stuartowi. Umieścił on fotografię przedstawiającą wystawiony środkowy palec uprzednio zanurzony w różowym proszku produkcji Semple.

W odpowiedzi Stuart Semple znalazł grupę naukowców, którzy opracowali odpowiednik najczarniejszej czerni o innym składzie niż Vantablack. Semple nazwał ten pigment Black 2.0. Barwnik ten nie jest tak głęboki, jak Vantablack, ale jednocześnie daje złudzenie optyczne, które sprawia, że podobnie jak przy użyciu najczarniejszej czerni, przedmioty tracą swój kształt i stają się czarnymi, płaskimi „plamami”. Black 2.0 jest wyjątkowy również ze względu na to, że posiada aromat czeremchy, w przeciwieństwie do Vantablack, który to ma chemiczny zapach. Oprócz tego Semple oznajmił, że być może Black 2.0 nie kolorem najczarniejszym z czarnych, ale jest lepszy, gdyż może być bez przeszkód używany przez wszystkich artystów (z wyjątkiem Anisha Kapoora oczywiście), a poza tym można go wyprodukować znacznie więcej niż Vantablack, co czyni go bardziej ekonomicznym.

Naukowcy z Surrey NanoSystem podjęli wyzwanie i ogłosili, że rozpoczynają pracę nad kolejnym odpowiednikiem Vantablack- Vbx1, który ma być znacznie bardziej wydajny i mniej kruchy niż jego protoplasta.

Obaj panowie są bardzo zaciekli i ambitni. Jak widać, czynny udział w tej bitwie biorą udział naukowcy, a obserwatorzy z ciekawością śledzą kolejne wydarzenia. Kto wie, jeśli kłótnia między dwoma artystami wciąż będzie trwała, być może czeka nas prawdziwa rewolucja w sztuce!