Płynne złoto od Ateny. Oliwa z oliwek!
Oliwa z oliwek jest bardzo popularnym tłuszczem, który niezwykle podkreśla smak potraw. Owoce oliwki, wzbudzają spore kontrowersje, więc albo się je kocha, albo nie znosi. Nie można jednak zaprzeczyć, że zarówno oliwa, jak i oliwki są bardzo zdrowe i wartościowe dla naszego organizmu. Jednak czy zastanawialiście się kiedykolwiek, jak wygląda uprawa oliwki?
Drzewo oliwne jest rośliną niesamowicie delikatną i wrażliwą na warunki atmosferyczne, dlatego też nie wszędzie można ją uprawiać. Oliwka bardzo obszernie występuje w Afryce, krajach basenu Morza Śródziemnego, a także w Australii, Nowej Zelandii i Ameryce Południowej, gdzie sadzonki zostały przywiezione przez podróżników. Roślina ta charakteryzuje się chropowatą, wyglądającą jak splątane gałęzie korą, oraz twardymi, podłużnymi liśćmi w kolorze srebrnozielonym. Drzewa rosną zwykle do dwunastu metrów wysokości i dla właściwego wzrostu oraz zdrowia drzewa, powinny być sadzone w odległości minimum 20 metrów od siebie.
Legenda głosi, iż drzewo oliwne zostało podarowane ludziom przez Atenę. Posejdon oraz Atena kłócili się o patronat nad nowo powstałym miastem w Attyce. Rozwścieczony Zeus, który miał dość kłótni tych dwojga, zarządził konkurs: ten, kto da ludziom lepszy dar, ten dostanie miasto. W tym momencie Posejdon uderzył swoim trójzębem w skały, z których wytrysnęła słona woda, a Atena pochyliła się i dotknęła palcem ziemi, z której nagle wyrosło wspaniałe drzewo oliwne. Zeus uznał wyższość daru Ateny nad darem Posejdona i nowe miasto nazwał imieniem bogini- Athina. Legenda ta dotyczy oczywiście tylko Greków, natomiast w innych znanych nam religiach, również motyw drzewa oliwnego był niezwykle popularny i zazwyczaj symbolizował zjednoczenie z Bogiem.
Drzewa oliwne rosną niezwykle wolno i bardzo późno owocują. Dlatego też w niektórych krajach, gdzie występują oliwki, panuje tradycja, nakazująca rodzicom sadzenie drzew oliwnych z okazji narodzin dziecka i nie jest to nic związanego z przesądami, a autentyczna inwestycja w przyszłość, bowiem drzewo oliwne pierwszy raz owocuje 5-7 lat po zasadzeniu. Jednak nie są to dobre owoce. Zwykle te pierwsze nie nadają się zupełnie do niczego. Pierwsze, dobre owoce oliwka daje po 20-25 latach. Jednak najlepsze rodzi drzewo od 130 do 300 lat. Oliwki są drzewami długo żywotnymi. Najstarsze z nich pamiętają historię sprzed 2000 lat.
Praca przy zbiorach i przetwarzaniu oliwek jest bardzo żmudna i monotonna. Pierwsze zbiory zaczynają się w listopadzie, a ostatnie w lutym i mimo że świat i technika poszły do przodu, w wielu miejscach zbiory wyglądają tak, jak wyglądały za czasów naszych przodków. Nieocenioną pomocą są osły. Ale po kolei. Owoce oliwy są niezwykle delikatne i bardzo łatwo je uszkodzić, dlatego trzeba się z nimi obchodzić umiejętnie. Kiedy nadchodzi czas, pod drzewami oliwnymi rozciągane są czarne siatki i wówczas rolnicy wchodzą pod drzewa i delikatnie ostukują gałęzie, tak aby przypadkiem nie uszkodzić owoców. Niektórzy używają w tym celu specjalnych, szeroko rozstawionych grabek, którymi „wyczesują” oliwki spomiędzy gałęzi. Następnie wprost z siatek owoce zsypuje się do koszy i z pomocą osłów zwozi się je do magazynów. W magazynach oliwki trzeba bardzo skrupulatnie oddzielić od liści i od poobijanych lub zepsutych oliwek. Trzeba uczynić to bardzo sprawnie, gdyż oliwka musi zostać przetworzona maksymalnie do 24 godzin od momentu zebrania. Oliwki następnie przesypujemy do wielkich kadzi, w których są miażdżone kamiennymi kołami. Oliwa spływa rynnami do wcześniej przygotowanych dzbanów. Następnie wybiera się zmiażdżoną masę i wyciska resztę oliwy pod specjalną prasą lub za pomocą nieco nowocześniejszych wirówek.
Oliwki możemy również zamarynować w słonej wodzie z dodatkiem ziół, ale bardzo popularną opcją są także marmolady z oliwek, które smakują wyśmienicie. Oliwa również wykorzystywana jest w kosmetyce, a w czasach zamierzchłych była podstawą w utrzymywaniu higieny. Liście drzewa oliwnego mają zastosowanie lecznicze w bardzo poważnych schorzeniach choćby takich jak zapalenie opon mózgowych czy mononukleoza. Bardzo modnymi i popularnymi w ostatnim czasie zrobiły się również naczynia z drewna oliwnego, które prezentują się oryginalnie, nadając pomieszczeniom rustykalny ton.
