Popularne mity na temat średniowiecza
Ludzie średniowiecza wcale nie byli brudasami, wbrew pozorom wielu z nich dożywało starości, a pasy cnoty wymyślono w XIX wieku. Jeśli myśleliście, że to wszystko prawda być może naoglądaliście się zbyt wielu hollywoodzkich filmów.
1. Ludzie w średniowieczu myśleli, że ziemia jest płaska
Praktycznie każdy średniowieczny uczony wiedział, że świat jest okrągły. Jednak w XIX wieku było szeroko rozpowszechniane twierdzenie, jakoby w średniowieczu wierzono, że ziemia jest płaska, by pokazać, jak bardzo zacofana była wtedy nauka.
2. Prawo pierwszej nocy
W XIX wieku we Francji, bardzo popularne było przekonanie, że panowie mieli absolutne prawo do swoich chłopów, w tym prawo do spania z każdą panną młodą – czyli tzw. „prawo pierwszej nocy”. Brak jednak jakichkolwiek zapisów o tym, jakoby faktycznie taki „przywilej” funkcjonował.
3. Wikingowie nosili hełmy z rogami
Wikingowie i inni średniowieczni wojownicy nosili rogate hełmy? Nie! Nie było to bardzo przydatne w walce. W XIX wieku skandynawscy artyści zaczęli po prostu przedstawiać w ten sposób wikingów na obrazach.
4. Istniał rozbudowany arsenał narzędzi do torturowania ludzi
Na powyższym zdjęciu znajduje się wiele makabrycznych urządzeń tortur – na przykład Żelazna Dama, Gruszka Cierpienia i rozpruwacz piersi. Jednakże, mimo iż wiele z nich przypisywanych jest średniowieczu, urządzenia te zostały wynalezione wiele wieków później.
5. Nauka w średniowieczu zajmowała się liczeniem aniołów
W bardziej współczesnych czasach uczeni, którzy wyśmiewali średniowieczną teologię, wymyślali absurdalne przykłady zagadnień naukowych jak np. liczenie ile aniołów może tańczyć na głowie świętego. Nie ma jednak przykładów żadnego średniowiecznego uczonego, który rzeczywiście pisałby na takie tematy.
6. Pasy cnoty
Legenda głosi, że podczas nieobecności panów, aby uniemożliwić żonom uprawianie seksu, zakładano im zapinany w talii pas cnoty. Natomiast prawdą jest, że pasy cnoty nigdy nie były używane w średniowieczu, stały się one „popularne” w XIX wieku jako część fascynacji czasami średniowiecza.
7. Ludzie pili tylko wino i piwo, ponieważ woda była zanieczyszczona
Ludzie unikali zanieczyszczonej wody w średniowieczu, ale było też wiele źródeł czystej wody, które mogły być wykorzystane do picia. To także fakt, że woda była dodawana do wina, aby uczynić go słabszym.
8. Ten zamek pochodzi ze średniowiecza
Zamek Neuschwanstein był opisany jako jeden z największych średniowiecznych zamków w Europie. Jednak Ludwik II Bawarski rozpoczął jego budowę dopiero w 1869 roku. Podobnie jak wiele innych posiadłości, zamek ten został zaprojektowany tak, by wyglądał, jak średniowieczny, naprawdę ma jednak niewiele wspólnego z prawdziwym średniowieczem.
9. Ludzie ledwo dożywali 30 lat
Dawno już stwierdzono, że średnia długości życia stanowiła około 30 lat. Nie oznacza to, że ludzie umierali zaraz po trzydziestce. Jeśli tylko udało się człowiekowi dotrwać do dorosłości, spokojnie dożywał on do 60, 70 lat, a uznawany był za starego co najmniej w wieku 50 lat. Krótka statystyczna długość życia w średniowieczu wynika z faktu dużej śmiertelności niemowląt.
10. W średniowieczu nie używano sztućców
Średniowieczni ludzie nie musieli jeść wszystkiego rękami. Noże i łyżki były powszechne, widelec został wprowadzony do Bizancjum przed VI wiekiem, a do Włoch przez XI.
11. Ludzie byli brudni i nie dbali o higienę
Ludzie w średniowieczu brali kąpiele i starali się utrzymać swoje ciało w czystości. Grzebienie i inne urządzenia pielęgnacyjne były również szeroko stosowane.
12. Kobiety nie miały żadnych praw
Kobiety w średniowieczu mogły dziedziczyć, kupować i sprzedawać nieruchomości, prowadzić działalność gospodarczą i miały wiele innych przywilejów, niektóre z tych praw zostały im zabrane dopiero w epoce nowożytnej. Pomysł, że były niewolnicami swoich mężów, jest również fałszywy.
13. Wszyscy ludzie byli bardzo pobożni i posłuszni Kościołowi
Podczas, gdy wielu ludzi w średniowieczu faktycznie było pobożnych, a nawet bardzo pobożnych, władze kościelne często skarżyły się, że wiele osób jest obojętnych na religijne praktyki. Nawet chłopi mieli własne pomysły na temat religii, które odbiegały od oficjalnych nauk kościelnych, a wśród samych teologów było wiele dyskusji na różne kwestie religijne.
14. Nazwa „wieki ciemne” odnosi się do mrocznego charakteru tej epoki
Powszechnie twierdzi się, że wraz z upadkiem Imperium Rzymskiego upadła również kultura, a cały kontynent pogrążył się w ekonomicznej zapaści aż do Renesansu – dlatego właśnie średniowiecze nazywane jest Wiekami Ciemnymi. Tymczasem termin ten był używany nie tyle w odniesieniu do okropieństw tego okresu, lecz braku wiedzy na jego temat. Historia średniowiecza jest mglista z powodu braku spisanych materiałów historycznych, które rzucałyby trochę światła na tę epokę.
15. Pojęcie „wieki ciemne” zostało wymyślone przez współczesnych historyków
To również nie jest prawdą, po raz pierwszy zostało ono użyte przez Petrarkę w XIV wieku, użył go jako krytycznego zwrotu wobec łacińskiej literatury, on sam natomiast również żył w średniowieczu.
