Zespół Downa u szympansów – stwierdzony po raz drugi w historii
Naukowcy z Uniwersytetu w Kioto udokumentowali drugi w historii przypadek zaburzeń genetycznych u szympansów, podobny do zespołu Downa u ludzi. Wcześniej jedyny taki przypadek u tego gatunku odnotowano w 1969 roku, u szympansa, który nie dożył nawet dwóch lat.
Szympans, urodzony w niewoli – 24-letnia samica o imieniu Kanako, ma trzecią kopię chromosomu 22, czyli stan zwany trisomią 22 chromosomu. U ludzi zespół Downa jest znany jako trisomia chromosomu 21.
Zespół Downa u ludzi charakteryzuje się spowolnieniem wzrostu, różnym stopniem problemów intelektualnych i dysfunkcjami takimi jak np. zez. Kanako, która mieszka w Sanktuarium na Uniwersytecie w Kumamoto jest niewidoma, od kiedy skończyła siedem lat. Straciła wzrok w następstwie zaćmy, która pojawiła się gdy szympansica miała zaledwie roczek. Kanako ma również zeza, rozrzedzenie rogówki, wrodzoną chorobę serca i nierozwinięte zęby.
Naukowcy dowiedzieli się o nietypowym stanie Kanako podczas rutynowego badania, które wykazało jej wadę serca. Kiedy stwierdzono „dziury” w ścianie między komorami, analiza chromosomów ujawniła trisomię.
Kanako z towarzyszką. Źródło: Youtube
Dorastanie z innymi szympansami mogłoby być niebezpieczne dla niewidomej Kanako. Zwierzę oddzielono więc od reszty, przydzielając jej jedynie jedną przyjaciółkę — samicę imieniem Roman, z którą Kanako widuje się od czasu do czasu. Jak na razie zwierzęta świetnie się dogadują — twierdzą weterynarze.
Naukowcy nie są jednak w stanie określić, w jakim stopniu rozwój behawioralny zwierzęcia mógł zostać spowolniony.
„Brak stwierdzonych nieprawidłowości w codziennej pielęgnacji w okresie do pierwszego roku życia sugeruje, że zwierzę nie cierpi na poważne zaburzenia rozwoju behawioralnego. Jedynym zauważalnym problem były jak na razie nieaktywność Kanako jako noworodka oraz bezwład kończyn w pierwszym okresie życia”.
Nie wiadomo jak często trisomia 22 chromosomu może występować u szympansów, choć sugeruje się, że w podobnym natężeniu jak u ludzi.
„Biorąc pod uwagę, że w Japonii urodziło się w niewoli około 500 szympansów, prawdopodobieństwo wystąpienia trisomii może być porównywalne z prawdopodobieństwem trisomii 21 chromosomu występującym u ludzi – czyli 1 na 600 urodzin” podsumowuje doktor Hirata Z Uniwersytetu w Kioto.
