Z jakiej perspektywy widzimy świat?

Perspektywa kanoniczna – czym jest oraz jak się objawia w naszym życiu. A także do czego wiedza o niej może nam się przydać.

Spotkaliście się kiedyś z pojęciem perspektywy kanonicznej?

To sposób w jaki postrzegamy rzeczy oraz wizerunek, który stanowi bodziec do wyobrażenia sobie danego obiektu. Brzmi nieco dziwnie może więc omówmy to na jakimś przykładzie.

W serii eksperymentów naukowych realizowanych na całym świecie naukowcy poprosili uczestników o narysowanie filiżanki. Wy również możecie to zrobić przed czytaniem dalszej części artykułu.

.
.
.

.

Gotowe?

Większość uczestników rysowała ją w ten sposób (wy zapewne również):

Mało kto narysował filiżankę z perspektywy, z której przecież często mamy z nią do czynienia – czyli “patrząc” od góry:

Podobnie mało osób narysowało filiżankę całkowicie z boku, bez uwzględnienia jej trójwymiarowych walorów.

Większość osób narysowało naczynie z perspektywy 30-35 stopni. Czyli jako “perspektywę kanoniczną”.

Jest to ciekawa cecha ludzkiej natury – mamy tendencję do lepszego rozpoznawania różnego rodzaju obiektów jeśli są one przedstawiane nam w perspektywie kanonicznej.

Nawet małe zwierzęta, takie jak psy i koty, które często widzimy ze znacznej wysokości, większej niż 30-45 stopni, lub zwierzęta, takie jak konie, z którymi zwykle spotykamy się pod nieco większym kątem. Mimo to lubimy postrzegać je schematycznie właśnie z perspektywy kanonicznej. Istnieją również dowody na to, że gdy wyobrażamy sobie przedmioty, myślimy o nich z punktu widzenia kanonicznego.

Najlepsze przedstawienie

Kanoniczna perspektywa dobrze uwidacznia się na zdjęciach – nawet nieświadomie stosujemy się do takiej zasady przedstawiania przedmiotów. Wydają nam się one wtedy bardziej reprezentacyjne oraz czytelne. Zdjęcia wykonane od góry lub z boku wydają nam się w jakiś sposób zaburzone. Taka perspektywa uchodzi raczej za oryginalne ujęcie niż reprezentatywny obraz.

Uniwersalizm

Perspektywa kanoniczna wydaje nam się uniwersalna, dlatego często właśnie z takiego punktu widzenia zapamiętujemy przedmioty. Żeby jakieś przedstawienie uznać za perspektywę kanoniczną, musi ono być zrozumiałe dla wielu odbiorców. Duże znaczenie w wytwarzaniu kanonicznej perspektywy np. dla konkretnego produktu ma również kwestia powtarzania danego wizerunku wiele razy i utrwalenia w pamięci odbiorców symbolu – np. logotypu utożsamiając go z obrazem kanonicznym.

Dlaczego ta informacja ma jakiekolwiek znaczenie?

Ponieważ mówi nam o sposobie w jaki łączmy pojęcie z obrazem. Wiedza ta może być przydatna dla tych z nas, którzy zajmują się grafiką, tworzeniem logotypów lub projektowaniem stron internetowych – czytelne i zrozumiałe ikony muszą stanowić w jakimś zakresie obrazy kanonicznej perspektywy.

Źródło:
Palmer, S. E., Rosch, E., and Chase, P. (1981). “Canonical Perspective and the Perception of Objects.” In Long, J., and Baddeley, A. (Eds.), Attention and performance IN, Hillsdale, NJ: Erlbaum.
via