5 nieoczywistych ciekawostek o żyrafach

Żyrafy to wielkie zwierzęta, które większość z nas widziała w swoim życiu w ZOO. Nie zwróciliśmy wtedy jednak uwagi na kilka ciekawych faktów dotyczących tych zwierząt. Np. na to, jak żyrafy ziewają, pływają, czy śpią. Odpowiedź na związane z tym pytania w dzisiejszym tekście. Zapraszamy.

1. Żyrafy śpią w przedziwny sposób, kładąc głowę na swym zadzie

Żyrafa przesypia około 4 i pół godziny na dobę. Żeby było ciekawiej, to bardzo często rozkłada sobie ten sen na krótkie drzemki. Starsze osobniki kładą się rzadziej, ponieważ potrafią porządnie wyspać się na stojąco. Kiedy jednak żyrafy kładą się już spać na ziemi, przeważnie wyglądają tak, jak na załączonym zdjęciu. Jest to spowodowane oczywiście budową ich ciała. Żyrafie o wiele trudniej położyć głowę na ziemi.

2. Nikt nigdy nie widział pływającej żyrafy, ale dzięki nowoczesnej technologii naukowcy udowodnili, że żyrafa może to robić

Do nie tak dawna sądzono, że żyrafy nie potrafią pływać. Uważano tak, ponieważ nigdy nie zaobserwowano pływającej żyrafy, a te poddane szczegółowej obserwacji unikały wody jak ognia i nawet w sytuacjach zagrożenia wybierały każdy możliwy inny rodzaj ucieczki, byle tylko nie przez wodę. Tak, jakby rzeki i jeziora w ogóle dla nich nie istniały. Po tych badaniach wielu naukowców sądziło, że żyrafa po prostu nie jest w stanie pływać ze względu na budowę swojego ciała.

Rzecz zmieniła się w 2010 r. kiedy to doktor Donald Henderson umieścił swój szczegółowy cyfrowy model żyrafy w cyfrowej wodzie, przy stuprocentowym zachowaniu ziemskich praw fizyki. Wynik był interesujący, ponieważ okazało się, że cyfrowa kopia żyrafy jest w stanie utrzymywać się na wodzie w zbiorniku o głębokości minimum 2,8 m.

Dla zachowania próby kontrolnej w przeprowadzono badanie także na cyfrowym modelu konia. Tutaj zaczyna się robić nieco trudniej, ponieważ konie, jak i inne duże zwierzęta, przeważnie pływają w taki sam sposób, w jaki poruszają się po lądzie, wykonując typowe dla siebie ruchy. Żyrafa po ziemi chodzi w bardzo specyficzny sposób – unosi i opuszcza szyję przy każdym kroku, a cyfro model wykazał, że gdyby próbowała powtórzyć ten ruch w zbiorniku, to musiałaby zanurzać głowę w wodzie przy każdym ruchu. Naukowiec we wnioskach z badania stwierdził więc, że żyrafa, owszem, może pływać, ale jeśli już by to robiła, to byłoby to wyjątkowo niezdarne pływanie.

3. Mrówki są naturalną ochroną drzew akacji przed zwierzętami, które mogłyby ją jeść. Żyrafy jako jedyne zwierzęta potrafią po prostu pozrzucać mrówki językiem

Związek akacji i mrówek jest symbiotyczny – każda ze stron odnosi korzyści. Mrówki dostają od akacji schronienie i potrzebny do życia nektar, a akacja dostaje ochronę przed insektami, zwierzętami, a nawet chwastami. Jadowite mrówki potrafią dotkliwie pokąsać kozę, czy nawet słonia, który próbuje zerwać liście tego drzewa. Jedynym dużym zwierzęciem, które bez problemu sobie radzi z tą ochroną, są żyrafy. Dawniej uważano, że żyrafa jest po prostu odporna na jad mrówek, jednak dokładniejsze obserwacje pokazały, że żyrafy są niebywale sprytne i potrafią pozrzucać mrówki językiem. Kolejną ciekawostką jest to, że żyrafa jedząca liście akacji spożywa DMT – psychoaktywny alkaloid zawarty w tkankach rośliny. W Sudanie istnieje plemię, które z wątrób i szpiku kostnego żyraf wytwarzało halucynogenny napój, po którym jawiły im się wizje żyraf. Uważali, że są to żyrafie duchy, z którymi w trakcie transu mogli porozmawiać.

4. Żyrafa jest jedynym znanym nam kręgowcem, który nie potrafi ziewać!

Wiemy już, że nikt nie widział pływającej żyrafy, a okazuje się także, że nikt nigdy nie widział ziewającej żyrafy. Prowadzono nawet specjalne, wielogodzinne obserwacje żyraf w ogrodach zoologicznych i w środowisku naturalnym, mające na celu zarejestrowanie żyrafiego ziewania. Nic z tego, one po prostu tego nie robią. Żeby lepiej zrozumieć, dlaczego tak się dzieje, musimy wiedzieć, że potrzeba ziewania wynika z potrzeby doładowania naszego organizmu mocno dotlenioną krwią, która pobudzi nasze ciało i mózg do działania. Dlatego najczęściej ziewamy rano, zaraz po przebudzeniu, a następnie, dopiero kiedy wieczorem jesteśmy już zmęczeni, ale nie kładziemy się jeszcze spać. Ziewamy też, kiedy jesteśmy znudzeni, a nasz mózg walczy wtedy o to, byśmy utrzymali przejrzystość umysłu. Poprzez ziewanie po prostu się pobudzamy.

Zwierzęta robią dokładnie tak samo. Naukowcy uważają, że żyrafy tego nie robią, ponieważ ich głowa jest zbyt daleko od płuc i serca, co oznacza, że mocno dotleniona krew dotarłaby do mózgu z dużym opóźnieniem, lub po drodze wymieszałaby się z przeciętnie natlenioną krwią i ziewnięcie do pobudzenia by nie doprowadziło. To w tej chwili obowiązująca teoria, więc jeśli zobaczycie kiedyś ziewającą żyrafę, to zgłaszajcie swoją obserwację naukowcom. Być może staniecie się sławni.

5. „Żyrafa” to dość nowe określenie. Przed 1600 r. nazywano je wielbłądopardami

W języku polskim słowo „żyrafa” znalazło się za sprawą włoskiego „giraffa”, francuskiego „girafe” i angielskiego „giraffe”. Jeśli w tak różnych językach występuje podobnie brzmiące słowo, może to oznaczać tylko tyle, że zostało ono zaczerpnięte z jeszcze innego. W tym przypadku światło pada na arabskie słowo „zarafa”, które mogło zostać zapożyczone od któregoś z afrykańskich języków. Jedno jest pewne – tam, gdzie występowali Słowianie, nie występowały żyrafy, więc nie mogliśmy mieć na nie swojej specyficznej nazwy. Samo „zarafa” tłumaczyć możemy dosłownie jako „szybki chodziarz” i słowo to dostało się do zachodnich języków pod koniec XVI w.

Wcześniej nasza kultura znała nazwę łacińską „cameloparadalis” – czyli dosłownie wielbądolampartami. Ze względu na umaszczenie uważano je za krzyżówkę wielbłąda i lamparta! We współczesnych językach Afryki nazwa tego zwierzęcia daleka jest od słowa „żyrafa”. Oto przykłady: ekorii, kanyiet, nduida, tiga, ndwiya, nudululu, ntegha, ondere, etiika, kuri, oloodo-kirragata, lenywa, hori, lment, twiga, tutwa, nthutlwa, indlulamitsi, thutlwa, thudai, ndlulamithi.

 

W poprzednim odcinku dowiedzieliśmy się, że pszczoły potrafią tańczyć i robią to nie bez przyczyny.