10 lat temu

Piękne portrety ocalałych z Auschwitz

Niemal 1.1 miliona ludzi, w większości Żydów, zostało zabitych w nazistowskim obozie, który stał się symbolem koszmaru, jakim był Holokaust oraz II Wojna Światowa siejąca spustoszenie w Europie.

Obóz został wyzwolony przez żołnierzy Armii Czerwonej 27 stycznia 1945 r., doczekało tego około 7,5 tysiąca spośród pozostawionych w nim (po wcześniejszej „ewakuacji” ok. 56 000 osób) więźniów.

Poniżej prezentujemy kilkunastu z dzielnych ocalałych z obozu śmierci Auschwitz…

Eva Fahidi

foto: Laszlo Balogh / Reuters

foto: Laszlo Balogh / Reuters

Eva Fahidi, lat 90, trzyma zdjęcie swojej rodziny, która została zabita w całości w obozie koncentracyjnym w czasie II wojny światowej, pozując do portretu w Budapeszcie 12 stycznia 2015 r. Fahidi miała 18 lat w 1944, kiedy wraz z rodziną została przeniesiona z Debreczyna do Auschwitz-Birkenau.


Jacek Nadolny

holosurv2

foto: Kacper Pempel / Reuters

holosurv2b

foto: Kacper Pempel / Reuters

Jacek Nadolny, lat 77, który został zarejestrowany w obozie z numerem 192685, trzyma fotografię swojej rodziny z czasów wojennych, pozując do portretu w Warszawie 7 stycznia 2015 r. Nadolny miał 7 lat w czasie Powstania Warszawskiego, kiedy to został zesłany wraz z rodziną pociągiem do Auschwitz-Birkenau. W styczniu 1945 rodzina została przeniesiona do obozu pracy w Berlinie.


Bogdan Bartnikowski

holosurv3a

foto: Kacper Pempel / Reuters

holosurv3b

foto: Kacper Pempel / Reuters

Bogdan Bartnikowski, lat 82, który został zarejestrowany w obozie z numerem 192731, trzyma rodzinną fotografię, pozując do portretu w Warszawie 18 grudnia 2014 r. Bartnikowski miał 12 lat w czasie Powstania Warszawskiego, kiedy wraz z matką został zesłany do Auschwitz-Birkenau. Byli kilkukrotnie przenoszeni między obozami. Po wojnie Bartnikowski pracował jako pilot, później został dziennikarzem i pisarzem.


Jadwiga Bogucka

holosurv4

foto: Kacper Pempel / Reuters

holosurv4b

foto: Kacper Pempel / Reuters

Jadwiga Bogucka (z domu Regulska), lat 89, zarejestrowana w obozie z numerem 86356, trzyma swoje zdjęcie z roku 1944, pozując w Warszawie 12 stycznia 2015 r.


Lajos Erdelyi

holosurv5

foto: Laszlo Balogh / Reuters

Lajos Erdelyi, lat 87, trzyma rysunek wykonany przez współwięźnia, pozując do portretu w Budapeszcie 13 stycznia 2015 r. Erdelyi został zesłany do Auschwitz-Birkenau w maju 1944, by później zostać przeniesionym do innego obozu. W momencie uwolnienia ważył mniej niż 30 kilogramów, ale i tak próbował iść do domu. Upadł na ziemię i został zabrany do szpitala przez rolnika.


Barbara Doniecka

holosurv6

foto: Kacper Pempel / Reuters

holosurv6b

foto: Kacper Pempel / Reuters

Barbara Doniecka, lat 80, która została zarejestrowana w obozie z numerem 86341, trzyma swoją fotografię z czasów wojny, pozując w Warszawie 12 stycznia 2015 r. Doniecka miała 12 lat w czasie Powstania Warszawskiego, kiedy to została zesłana do obozu w Pruszkowie. Stamtąd przewieziono ją pociągiem do Auschwitz-Birkenau.


Laszlo Bernath

holosurv7

foto: Laszlo Balogh / Reuters

holosurv7b

foto: Laszlo Balogh / Reuters

Laszlo Bernath, lat 87, trzyma zdjęcie swojej rodziny, która została zabita w całości w obozie koncentracyjnym w czasie II wojny światowej, pozując w Budapeszcie 12 stycznia 2015 r. Bernath zawdzięcza ojcu, człowiekowi praktycznemu, swoje przeżycie w Auschwitz. Miał 15 lat, gdy zostali złapani, ale ojciec kazał mu skłamać na temat swojego wieku, aby ich nie rozdzielono. Nawet wewnątrz obozu Bernath nie miał pojęcia o komorach gazowych.


Imre Varsanyi

holosurv8

foto: Laszlo Balogh / Reuters

Imre Varsanyi, lat 86, trzyma zdjęcie ocalałych przyjaciół w trakcie II wojny światowej, pozując do portretu w Budapeszcie 12 stycznia 2015 r. Varsanyi miał 14 lat, kiedy wraz z rodziną został zesłany do Auschwitz-Birkenau. Był jedynym, który przeżył. Po wojnie Varsanyi nie mówił o Auschwitz przez 60 lat, ponieważ czuł wstyd, że ocalał.


Halina Brzozowska

holosurv9

foto: Kacper Pempel / Reuters

holosurv9b

foto: Kacper Pempel / Reuters

Halina Brzozowska, lat 82, która została zarejestrowana w obozie z numerem 86356, trzyma swoją fotografię zrobioną w trakcie wojny, pozując do portretu w Warszawie 12 stycznia 2015 r. Brzozowska miała 12 lat w czasie Powstania Warszawskiego, kiedy jej rodzina została zesłana do obozu w Pruszkowie. Stamtąd wraz z 6-letnią siostrą przewieziono ją pociągiem do Auschwitz-Birkenau. Brzozowska powiedziała, że ciężko jej było mówić o tym, co się z nimi stało, że zostały zabrane z domów, od rodziny i straciły dzieciństwo.


Janos Forgacs

holosurv10

foto: Laszlo Balogh / Reuters

Janos Forgacs, lat 87, trzyma dokumenty, pozując do portretu w Budapeszcie 12 stycznia 2015 r. Forgacs wspomina, że należał do grupy przetransportowanej wagonem dla zwierząt, z oknami zasłoniętymi drutem kolczastym. Oficer wojskowy kazał im oddać wszystkie rzeczy osobiste, mówiąc, że już ich więcej nie będą potrzebować.


Maria Stroińska

holosurv11

foto: Kacper Pempel / Reuters

holosurv11b

foto: Kacper Pempel / Reuters

Maria Stroińska, lat 82, trzyma zdjęcie rodzinne zrobione przed wojną, pozując do portretu w Warszawie 12 stycznia 2015 r. Stroińska miała 12 lat w czasie Powstania Warszawskiego, kiedy wraz z siostrą zostały zabrane z domu do  obozu w Pruszkowie, a następnie samotnie przewieziono ją pociągiem do Auschwitz-Birkenau.


Henryk Duszyk

holosurv12

foto: Kacper Pempel / Reuters

Henryk Duszyk, lat 80, który został zarejestrowany w obozie z numerem 192692, pozuje do portretu w Warszawie 12 stycznia 2015 r. Duszyk miał 10 lat w czasie Powstania Warszawskiego w sierpniu 1944. Został zesłany do Auschwitz-Birkenau wraz z ojcem, bratem i macochą. Rodzina została rozdzielona i Duszyk zobaczył swojego ojca jeszcze tylko raz, zanim został zabity w obozie. Duszyk, jego brat i macocha byli trzymani w Auschwitz-Birkenau aż do wyzwolenia obozu.


Marian Majerowicz

holosurv13

foto: Kacper Pempel / Reuters

Marian Majerowicz, lat 88, który został zarejestrowany w obozie z numerem 157715, pozuje do portretu w Warszawie 13 stycznia 2015 r. Pochodzi z Myszkowa, w wieku 17 lat został zesłany do Auschwitz-Birkenau. W obozie chwilowo zjednoczył się ponownie z ojcem, który powiedział mu, że jego matka i młodszy brat zostali zabici w komorach gazowych. Ojciec Majerowicza nie przeżył wojny.


Erzsebet Brodt

holosurv14

foto: Laszlo Balogh / Reuters

holosurv14b

foto: Laszlo Balogh / Reuters

Erzsebet Brodt, lat 89, trzyma zdjęcie rodziny, która została zabita w obozie koncentracyjnym w trakcie II wojny światowej, pozując do portretu w Budapeszcie 12 stycznia 2015 r. Brodt miała 17 lat, kiedy została zesłana do Auschwitz-Birkenau wraz z rodziną. Wspominając podróż do obozu, powiedziała, że ci, którzy byli „chorzy lub kobiety mające rodzić zostali siłą umieszczeni w jednym wozie. Gdy go otworzono w Auschwitz, zobaczyliśmy, że wszyscy wewnątrz nie żyli”.


Stefan Sot

holosurv15

foto: Kacper Pempel / Reuters

holosurv15b

foto: Kacper Pempel / Reuters

Stefan Sot, lat 83, który został zarejestrowany w obozie z numerem 192705, trzyma swoje zdjęcia zrobione w trakcie wojny, pozując w Warszawie 5 stycznia 2015 r. Sot miał 13 lat w czasie Powstania Warszawskiego, kiedy został zabrany z domu do obozu w Pruszkowie, zanim przewieziono go pociągiem do Auschwitz-Birkenau. Następnie przeniesiono go do podobozu pracy, gdzie pracował w kuchni dla oficerów S.S. Po wojnie pracował jako zecer w drukarni.


Danuta Bogdaniuk-Bogucka

holosurv16

foto: Kacper Pempel / Reuters

Danuta Bogdaniuk-Bogucka (z domu Kamińska), lat 80, pozuje do portretu w Warszawie 5 stycznia 2015 r. Bogdaniuk-Bogucka miała 10 lat, kiedy została zesłana do obozu Auschwitz-Birkenau wraz z matką. Bogdaniuk-Bogucka była częścią eksperymentów Josefa Mengele, będąc w Auschwitz. Po wojnie spotkała się znów z matką i odkryły, że obie były w obozie Ravensbruck w tym samym czasie, ale nie miały o tym pojęcia.


Jerzy Ulatowski

holosurv17

foto: Kacper Pempel / Reuters

Jerzy Ulatowski, lat 83, który został zarejestrowany w obozie z numerem 192823, pozuje do zdjęcia w Warszawie 12-go stycznia 2015 r. Ulatowski został przewieziony pociągiem do Auschwitz-Birkenau gdy miał 13 lat. W styczniu 1945 udało mu się uciec wraz z rodziną, ponieważ nie było prądu w drucie kolczastym otaczającym obóz.


Janina Rekłajtis

holosurv19

foto: Kacper Pempel / Reuters

Janina Rekłajtis (z domu Papiernik), lat 80, która została zarejestrowana w obozie z numerem 83043, trzyma swoje zdjęcie zrobione w trakcie wojny, pozując do portretu w Warszawie 7 stycznia 2015 r. Rekłajtis miała 12 lat w czasie Powstania Warszawskiego, kiedy wraz z matką została zesłana do Auschwitz-Birkenau. Przeniesiono je do obozu pracy w Berlinie w styczniu 1945 i trzymano tam aż do uwolnienia.


Zofia Wareluk

holosurv20

foto: Kacper Pempel / Reuters

Zofia Wareluk, lat 70, pozuje do portretu w Warszawie 12 stycznia 2015 r. Wareluk urodziła się w Auschwitz na dwa tygodnie przed wyzwoleniem obozu. Jej matka została zesłana, kiedy była w czwartym miesiącu ciąży.


Elżbieta Sobczyńska

holosurv18

foto: Kacper Pempel / Reuters

holosurv18b

foto: Kacper Pempel / Reuters

Elżbieta Sobczyńska (z domu Gremblicka), lat 80, która została zarejestrowana w obozie z numerem 85536, gestykuluje, pozując do portretu w Warszawie 7 stycznia 2015 r. Podczas Powstania Warszawskiego, kiedy Sobczyńska miała 10 lat, została zesłana wraz z matką i bratem do obozu w Pruszkowie, zanim przewieziono ich pociągiem do Auschwitz-Birkenau. Tam rozdzielono ich do bloków dla kobiet, dziewcząt i chłopców. Na drugim zdjęciu trzyma zegarek ojca, który przechowywał jej brat. Sobczyńska mówi, że została okradziona z dzieciństwa i straciła szansę, aby doświadczyć życia innego rodzaju.