Rewolucja w paleontologii? Znaleziono białko dinozaura sprzed 195 mln lat!

To jeszcze nie Park Jurajski, ale na pewno kamień milowy naszej wiedzy o dinozaurach. Naukowcom udało się wyizolować białko ze skamieniałości sprzed 195 milionów lat!

Cała historia rozpoczęła się już ładnych parę lat temu, czyli w roku 2007. Wtedy to po raz pierwszy Mary Schweitzer ze Stanowego Uniwersytetu w Północnej Karolinie, ogłosiła, że wraz z zespołem udało jej się wydzielić fragment białka. Fragment pochodzący ze skamieniałości należącej do wszystkim świetnie znanego, przerażającego Tyranozaurusa rexa.

Białko dinozaura przetrwało miliony lat

Co w tym wyjątkowego? Czas. Naukowcy stwierdzili, że białko pochodziło od zwierzęcia, które zmarło bagatela 68 milionów lat temu. Robi wrażenie, ale to jeszcze nie koniec. Dwa lata później, bo w 2009 roku, ponownie zespół kierowany przez Schweitzer stwierdził, że tym razem znaleziono kolagen w skamieniałości sprzed 80 milionów lat. Tym razem białko dinozaura należało do jednego z tzw. dinozaurów kaczodziobych (hydrozaurów), o nazwie Brachylophosaurus canadensis.

Jednocześnie, mimo potencjału badawczego, odkrycia te pierwotnie spotkały się z dużą ostrożnością ze strony środowiska paleontologów i biochemików. Problem polegał przede wszystkim na tym, że nie specjalnie wiadomo w jaki sposób tak „kruchy” materiał może przetrwać dziesiątki milionów lat. Jednak skoro chodziło o czas to i czas musiał tu zadziałać. Przez kilka lat dokonano nowych odkryć. Chociażby Enrico Cappellini z Uniwersytetu w Kopenhadze i Matthew Collins z Uniwersytetu w Yorku, zidentyfikowali w skorupce strusiego jaja białka mające 3,8 miliona lat. Wprawdzie jest to dużo mniej niż miały wspomniane białka dinozaurów, ale widać już, że coś jest na rzeczy, jeśli chodzi o możliwą długość ich przetrwania.

https://www.youtube.com/watch?v=TTuSlosnGy8

80 mln lat? A czemu by nie 195?

W końcu nadszedł czas, że Mary Schweitzer zdecydowała się powtórzyć badania z 2009 roku. Przechodząc krok po kroku całą procedurę w poszukiwaniu wszelkich niedoskonałości, używając jeszcze dokładniejszego spektometru, ponownie przeprowadzono cały eksperyment. Elena Schroeter, współpracowniczka Schweitzer, mówi, że nawet rozłożyła całe urządzenie pomiarowe na części i wykąpała je w metanolu. Wszystko, żeby uniknąć zanieczyszczenia. Jak mówi Schweitzer, „jedyną rzeczą taką samą [jak w roku 2009] był sam dinozaur„.

Ponownie się udało. Wykryto aż osiem fragmentów białek, z których dwa pokrywały się z tymi wykrytymi w oryginalnym badaniu (w 2009 r. zidentyfikowano łącznie trzy fragmenty). Białko dinozaura B. canadensis najbardziej przypominał to posiadane przez dzisiejsze ptaki. Potwierdza to tylko teorię paleontologów uznających ptaki właśnie za potomków wymarłych dinozaurów.

Robert Reisz z Uniwersytetu w Toronto ogłosił jeszcze śmielsze wyniki. Przy pomocy nowoczesnych metod fourierowskiej spektroskopii w podczerwieni (SR-FTTR), znalazł on kolagen w żebrze roślinożernego dinozaura o nazwie Lufengosaurus. Fragment pochodził sprzed, uwaga, 195 milionów lat! Możliwe nawet, że udało mu się odnaleźć także mikroskopijne próbki krwi, co samo w sobie byłoby już rewolucją.

Odkrycie to jest bardzo obiecujące. Jednak zarówno Schweitzer, jak i Cappelini wskazują, że użyta tu technologia ma olbrzymie możliwości, ale też poważne ograniczenia. Przykładowo nie pozwala na zbadanie dokładnej sekwencji znalezionych białek. Co ciekawe, dalej nie do końca wiadomo, jak białka mogą przetrwać tak długo…

Potwierdzone i sprawdzone tego rodzaju odkrycia są prawdziwym kamieniem milowym nauki o dinozaurach.  Cappellini twierdzi nawet, że mają one potencjał wprowadzenia takich zmian w paleontologii jako nauce molekularnej, jaką miało rozpoczęcie badań DNA dla myślenia o ewolucji.  W przyszłości mogą pozwolić one na dokładniejsze zdefiniowanie relacji pomiędzy gatunkami dinozaurów, ale także wykryć związki dotyczące pierwszych ssaków i innych dawno wymarłych zwierząt. Drzwi są otwarte.

Źródło