Niesamowite konstrukcje stworzone przez zwierzęta
Nie tylko człowiek przetwarza otaczający nas krajobraz – oto zwierzęta, które poszczycić się mogą niezwykłymi osiągnięciami architektonicznymi.
Towarzyskie Tkacze – ptaki żyjące w RPA, Namibii i Botswannie, tworzą ogromnych wielkości gniazda, w których mogą pomieścić się dziesiątki ptaków wielu pokoleń. Gniazda te zrobione z patyków i trawy, są niezwykle trwałe. Głębsze komory we wnętrzu utrzymują wyższą temperaturę w nocy, dzięki czemu ptaki nie zmarzną.
Zielone mrówki tkacze żyjące w Afryce środkowej i południowo-wschodniej Azji zbierają opadłe liście i sklejają je za pomocą jedwabiu wytworzonego przez larwy. Poszczególne gniazda mogą składać się od jednego liścia aż do konstrukcji sięgających pół metra wysokości.
Bobry tworzą tamy, aby zalać pasujący im obszar lasu do odpowiedniej głębokości. To pozwala im na uniknięcie kontaktu z drapieżnikami. Niektóre z nich potrafią być naprawdę potężne – największa znana tama w kanadyjskim Parku Narodowym Wood Buffalo rozciąga się na blisko 850 m! Drugą co do wielkości znaną budowlą tych gryzoni jest licząca 652 m tama w Three Forks w amerykańskim stanie Montana.
Wśród os występuje podział – w niektórych gatunkach osobniki żyją indywidualnie lub wręcz niekiedy prowadzą pasożytniczy tryb życia. Osy społeczne budują z kolei obszerne gniazda z miazgi roślinnej, żywicy i innych materiałów naturalnych. W środku gniazdo podzielone jest na wewnętrzne „arkusze” o strukturze plastra miodu. Mimo iż w wyglądzie ich wnętrza przypominają gniazdach pszczół miodnych, wykonane są w rzeczywistości z innego materiału.
Lasówka złotogłowa buduje swoje gniazdo z dość solidnych materiałów – błota i gliny. Te mocne konstrukcje pozwalają zabezpieczyć się przed drapieżnikami. Po ich opuszczeniu domek może zostać zamieszkany przez innego ptaka.
Kacyk Montezumy żyjący w Ameryce Środkowej buduje swoje gniazdo z winorośli i traw. Ptak ma przy tym blisko 50 cm długości – potrzebuje więc solidnego gniazdka. Ptaki te żyją w stadach liczących po około 30 osobników.
Altannik zasłużył sobie na swoje miano z powodu nietypowego gniazda – altany usytuowanej na ziemi. Samce budują altanki jako prawdziwe „gniazdka miłości”, chcąc zachęcić samice do kopulacji. Jest to iście wyrafinowany designer w zwierzęcym świecie – przyozdabia wnętrze altanki jagodami, kwiatami, a nawet chrząszczami wszystko, aby zwrócić uwagę samic. Po dokonaniu tego wielkiego wysiłku samice nie korzystają jednak z altanki, wychowując młode.
Termity jako gniazda stawiają wysokie pionowe kopce zwane termitierami. Ich rozmiar jest imponujący, biorąc pod uwagę wielkość pojedynczego termita. Owady żyją jednak w wielkich koloniach. Kształt i usytuowanie ma pomóc kolonii w utrzymaniu kontroli termicznej w kopcu.
Większość jaskółek buduje swoje gniazda z najróżniejszych materiałów, część jednak nie buduje ich w ogóle, decydując się na zajęcie którejś z istniejących już dziupli. Te, które decydują się na budowę, jako podstawowy budulec wykorzystują… swoją własną ślinę. Co zaskakujące, stworzone w ten sposób domki są jadalne i uważane za przysmak przez amatorów kulinarnych niezwykłości.
Chruściki to niewielkie owady występujące także w Polsce. Najwięksi przedstawicie tego gatunku, występują w Himalajach. Poczwarka przechodzi kilka etapów, zanim stanie się dorosłym owadem. W jednym z nich buduje sobie pancerz, obtaczając swój kokon w kamykach, piasku, muszelkach i innych przybrzeżnych materiałach. Elementy łączy ze sobą przy pomocy swojego własnego jedwabiu, we wnętrzu takiego pancerzy żyje spokojnie do czasu całkowitej przemiany.
Tkacze Baya budują swoje eleganckie wiszące gniazda na kolczastych drzewach palm i akacji lub nad akwenami wodnymi, gdzie drapieżniki nie będą mogły ich dosięgnąć. Gniazda często występują w koloniach, choć istnieją również pojedyncze.
Największe europejskie mrówki rudnice budują imponujące gniazda w kształcie kopców, wprost na ściółce leśnej. Kilka sąsiadujących ze sobą kopców może być tworem jednej kolonii, jako zabezpieczenie przed ewentualnymi katastrofami jako druga siedziba kolonii.
Całe życie pszczoły miodnej kreci się wokół ich gniazd. W gniazdach stworzonych z wosku wychowują nowe pokolenia owadów i przetwarzają pyłek na życiodajny pokarm.