8 lat temu

Ptak, który posługuje się narzędziami!

Zagrożonych gatunek wron z Hawajów, który nie występuje już na wolności, wykazuje niezwykłą biegłość w korzystaniu z drobnych patyczków i innych obiektów do pozyskiwania posiłku, dołączając tym samym do elitarnej grupy zwierząt, które potrafią używać narzędzi!

Zdjęcie: Ken Bohn / San Diego Zoo Global

Zdjęcie: Ken Bohn / San Diego Zoo Global

W czasie serii eksperymentów wrony hawajskie (zwane w rodzinnym języku Alala), żyjące w zoo w San Diego, wykazały się umiejętnością używania patyków jako „narzędzi” do wydobycia mięsa z trudno dostępnych miejsc.

Czasami modyfikowały je również poprzez skracanie zbyt długich łodyg.

„Stosowanie narzędzi jest niezwykle rzadkie w królestwie zwierząt” komentuje ekolog ewolucyjny Christian Rutz z University of St. Andrews w Szkocji, który prowadził badania opublikowane w czasopiśmie Nature.

W czasie eksperymentu testowano zdolności hawajskiej wrony żyjącej w niewoli, obserwując jej techniki zdobywania jedzenia.

Podstawiając zwierzętom drewniane bale wypełnione mięsem, którego ptaki nie mogły dosięgnąć dziobem, obserwowano strategie stosowane do wydobyci zdobyczy.

Jak się okazało aż 93% z dorosłych osobników spontanicznie łapało za patyk, którym wygrzebało jedzenie. Podobnie zrobiła prawie połowa młodych (47%).

Alala jest drugim gatunkiem wron, które wykazują się zdolnością do wykorzystywania narzędzi. Pierwszą są wrony z Nowej Kaledonii na południowym Pacyfiku, które stosują narzędzia do pozyskiwania owadów oraz robaków z roślin i spróchniałego drewna.

Oba gatunki mają wspólną cechę: niezwykle proste dzioby. Naukowcy zastanawiają się, czy to może być cecha rozwinięta właśnie do trzymania narzędzia – podobnie jak dłoń z kciukiem u naczelnych.

Naukowcy starają się uratować gatunek przed wyginięciem prowadzając programy hodowli. Sto trzydzieści jeden ptaków żyjących obecnie w dwóch obiektach na Dużej Wyspie na Hawajach, ma zostać finalnie wypuszczanych na wolność, by odtworzyć naturalną populację.

Istnieje wiele czynników, które spowodowały spadku liczby tych ptaków w XX wieku, w tym m. in. zmiana siedlisk i choroby.

Zdjęcie: REUTERS

Zdjęcie: REUTERS

Spośród istot żyjących na ziemi to właśnie człowiek najlepiej opanował sztukę używania narzędzi. Nasi najbliżsi kuzyni – szympansy również je stosują. Wykorzystując patyczki sprawdzają, czy w pniu drzewa ukrywają się mrówki, termity albo miód. Kapucynki i makaki wykorzystują z kolei kamienie aby otwierać orzechy i skorupiaki.

Egipski sęp i kanialec ogorzały (rodzaj jastrzębia występujący w Australii) wykorzystują kamienne narzędzia do otwierania jaj innych ptaków. Nawet niektóre bezkręgowce jak osy grzebiące, krab pustelnik, czy niektóre pająki również stosują narzędzia.