7 lat temu

Pszczoły trafiły na listę gatunków zagrożonych!

Po raz pierwszy w historii – nadciąga zagłada!

Tanacetum vulgare. Zdjęcie Michael Becker | wikimedia

Tanacetum vulgare. Zdjęcie Michael Becker | wikimedia

Decyzja Federalnego Rządu USA klasyfikuje jako zagrożone siedem odmian pszczół, występujących niegdyś obficie na Hawajach. Są to pierwsze wpisane kiedykolwiek na listę gatunków zagrożonych owady zapylające.

Pszczoły, niegdyś licznie zasiedlające wyspy są obecnie zagrożone z powodu utraty siedlisk, pożarów oraz inwazji nowych gatunków roślin i owadów, obcych dla ekosystemu. Według najnowszych statystyk liczba owadów zmalała w gwałtowny sposób – podobnie jak kilka innych gatunków dzikich oraz komercyjnych pszczół w Stanach Zjednoczonych.

Decyzja o wpisaniu na listę została poprzedzona latami studiów grupy niezależnych naukowców oraz urzędników państwowych zrzeszonych w organizacji Xerces Society. Celem stowarzyszenia jest „ochrona zapylaczy i bezkręgowców, które odgrywają istotną rolę w zdrowiu całego ekosystemu”. Organizacja była również jedną z pierwszych, która domagała się ochrony pszczół jako gatunku.

Owady zapylające takie jak pszczoły, są niezbędne w procesie produkcji owoców, warzyw i orzechów, stanowią wartość miliardów dolarów dla gospodarki rolnej kraju.

Decyzja o wpisaniu hawajskiej pszczoły na listę, nastąpiła zaledwie tydzień po propozycji wpisania na nią również innego gatunku owadów – żyjących na północno-wschodnim i środowym zachodzie Stanów dzikich trzmieli. Spośród kilku stopniowo zanikających gatunków pszczół to właśnie trzmiele gatunku Bombus affinis zostały uznane za najszybciej wymierające.

Hawajskie pszczoły należą do rodziny lepiarkowatych, które można znaleźć również w innych częściach globu, jednak ten konkretny gatunek jest rodzimy dla wysp, odpowiadając za zapylanie tutejszych roślin, w tym również gatunków zagrożonych. Mimo iż potencjalnie część z nich może być zapylana również przez inne gatunki pszczół, pozostałe mogą całkowicie wyginąć wraz ze zniknięciem tego konkretnego zapylacza.

Pszczoły mają decydujące znaczenie do utrzymania zdrowia roślin i zwierząt na terenie wyspy – „te rośliny nie są jedynie pożywieniem i siedliskiem dla pszczół, dostarczają również habitatu dla innych zwierząt – to wielka sieć życia”.

Brak jednego z jej podstawowych elementów może zachwiać podstawami całego ekosystemu.

Masowe wymieranie pszczół jest globalnym problemem, z którym będziemy musieli zmierzyć się w najbliższej przyszłości. Dotyczy w większym stopniu krajów rozwiniętych niż rozwijających się.

Prócz pestycydów i nadmiernego używania chemii w produkcji rolnej do największych zagrożeń pszczół zaliczają się również owady roznoszące choroby – tak zwany roztocz Varroa, którego pszczelarze nie potrafią skutecznie tępić.

W Polsce największym zagrożeniem dla zapylaczy są właśnie roztocza oraz nieroztropne stosowanie pestycydów tzw. „starej generacji” przez rolników.