7 lat temu

Andromeda i Droga Mleczna złączą się szybciej niż sądziliśmy

Zobaczcie jak będzie wyglądać zderzenie galaktyk.

Połączenie się Drogi Mlecznej z drugą najbliższą galaktyką Andromedy, nie nastąpi prędzej niż za 4 miliardy lat. Jednak niedawne odkrycie masywnej poświaty gazu naokoło naszej sąsiadki może oznaczać, że obie galaktyki już prawie się ze sobą stykają.

Gorącą poświatę gazu rozciągającą się na obszarze o średnicy 2 milionów lat świetlnych naokoło Andromedy odkryli naukowcy z zespołu Nicolasa Lehner’a z Uniwersytetu Notre Dame. Andromeda (M31) jest największą galaktyką spośród 54, w tym naszej, wchodzących w skład tzw. grupy lokalnej.

Liczącą blisko bilion gwiazd i świecąca o 25% jaśniej galaktykę można bez problemu zobaczyć przy dogodnych warunkach na nocnym niebie.

andromeda-halo-hubble-nasa-moon-comparison-580x446

Halo Andromedy jest olbrzymie. Rozciąga się na 2 miliony lat świetlnych miliony lat świetlnych. M31 jest 100 razy większa niż średnica Księżyca. Źródło: NASA

Jeśli poświata na około Andromedy rozciąga się na co najmniej milion lat świetlnych w naszym kierunku oznacza to, że obie galaktyki są o wiele bliżej spotkania, niż sądzili do tej pory astrofizycy.

Do zbadania niewidzialnej aury fizycy posłużyli się kwazarami, odległymi, podobnymi do gwiazd obiektami, które emitują ogromne ilości energii układającej się podobnie jak energia wchodząca do czarnej dziury. Najjaśniejszym z nich jest 3C273 widoczny w gwiazdozbiorze Panny. Można go dostrzec zaledwie sześciocalowym teleskopem.

Charakter kwazarów sprawia, że są idealne do dokonywania pomiarów.

„Gdy światło kwazaru wędruje w stronę teleskopu, gazowa poświata pochłonie jego część i sprawi, że kwazar będzie wyglądał na nieco ciemniejszy w małym zakresie długości fal. Mierząc spadek w jasności możemy powiedzieć jak dużo gazu znajduje się pomiędzy nami a M31” wyjaśnia J. Christopher Howk , profesor fizyki na Uniwersytecie Notre Dame.

mtaynhg3njg19382791_19382435

Aby wykryć halo Andromedy zespół zbadał, w jaki sposób światło z 18 kwazarów zostało wchłonięte przez gaz galaktyki. Źródło: NASA

Astronomowie zaobserwowali podobne „halo” wokół 44 innych obserwowanych galaktyk jednak nigdy nie aż tak obszerne jak w przypadku Andromedy. Dzięki dużej licznie kwazarów w galaktyce możliwe było precyzyjne określenie rozmiaru kosmicznej poświaty.

Pozostałe 44 galaktyki, nie dość, że znajdują się bardzo daleko, to dodatkowo posiadają pojedyncze kwazary, co uniemożliwia precyzyjne określenie rozmiarów oraz struktur ich aury. Zespół z Francji przez 5 lat obserwował i archiwizował dane z Hubble’a żeby odnaleźć aż 18 obiektów potrzebnych do dokonania dobrej próby.

Jak stwierdzili poświata naokoło Andromedy ma połowę masy wszystkich gwiazd należących do galaktyki, a w swojej formie stanowi gorący, rozproszony gaz. Symulacje sugerują, że postała ona w tym samym czasie co uformowała się sama galaktyka.

Chociaż w większości składa się ze zjonizowanego wodoru – nagich protonów i elektronów – aura Andromedy jest również bogata w cięższe pierwiastki, prawdopodobnie dostarczone przez supernowe. Wybuchają one w różnych galaktykach gwałtownie rozsiewając takie pierwiastki jak żelazo, krzem, tlen oraz wiele innych, daleko w przestrzeń.

Astronomowie szacują, że za 3,75 mld lat, Ziemia stanie się uczestnikiem jednego z największych galaktycznych wydarzeń w swojej historii, gdy te dwie gigantyczne galaktyki złączą się.

1

ScienceTV / YouTube

Eksperci uważają, że Ziemia przetrwa, ale nie będzie całkowicie nienaruszona. Zderzenie dokona się tuż przed nami, powodując zmiany na nocnym niebie. Tak wygląda ono teraz. W pewnych momentach w roku można dostrzec na niebie galaktykę Andromedy, dysk niedaleko pasa Drogi Mlecznej.

2

ScienceTV / YouTube

Andromeda znajduje się około 2,5 miliona lat świetlnych od Ziemi. Łączenie się dwóch galaktyk, które nastąpi za mniej niż 4 mld lat, potrwa miliardy lat, które spowodują rozpad Drogi Mlecznej i powstanie nowej galaktyki.

3

ScienceTV / YouTube

Tuż przed zderzeniem ziemianie będą mogli podziwiać na niebie wspaniały widok. Po lewej stornie Andromeda zbliżająca się do Drogi Mlecznej, za sprawą wzajemnego przyciągania grawitacyjnego.

Obie galaktyki będą wpływać na siebie powodując całkowite zmiany. Zaledwie 250 milionów lat po rozpoczęciu zderzenia na niebie widoczne będą pozostałości niegdyś niezależnej galaktyki.

4

ScienceTV / YouTube

To jednak nie będzie koniec, wzajemne przenikanie się będzie kontynuowane aż do momentu gdy czarne dziury, znajdujące się w centrum każdej galaktyki, znajdą się wystarczająco blisko by się połączyć.

Za 6 miliardów lat nocne niebo będzie jaśnieć od światła nowego centrum powstałej finalnie galaktyki.

5

ScienceTV / YouTube

Prawdopodobnie jednak ziemia nie będzie już istnieć, szacuje się, że za 5 miliardów lat zostanie ona pochłonięta przez Słońce.

Poniżej zdjęcie dwóch galaktyk w trakcie łączenia się, wykonane przez teleskop Hubble’a w 2009 roku.

7

NASA, ESA, Hubble Heritage Team (STScI/AURA)

6

NASA, ESA, Hubble Heritage Team (STScI/AURA)

Proces możecie zobaczyć także na wizualizacji: