Historia strojów kąpielowych – od nagości przez wiktoriańskie płaszcze aż po bikini

Jak to się stało, że od wielowarstwowych bufiastych sukien przeszliśmy do sznureczka z trójkącikiem?

Mało który produkt współczesności przeszedł tak drastyczne zmiany, jak kobiecy strój kąpielowy.

Pierwsze materiały na temat stosowania specjalnego stroju do pływania pochodzą z IV w., z jednej z sycylijskich budowli Villa Roma, gdzie można znaleźć kobiety w czymś, co dzisiaj bez problemu zidentyfikowalibyśmy jako stroje kąpielowe.

Kobiety przedstawione na ściennej mozaice występują w dwuczęściowych kostiumach przypominających bikini, które zakrywają pośladki i biust. Biorąc pod uwagę istnienie w Imperium Rzymskim systemu publicznych łaźni oraz wiele przykładów ceramiki i rzeźby prezentujących bez skrępowania nagie postaci, to fakt, że kobiet zostały „ocenzurowane”, powinien wydawać się wręcz czymś dziwnym. Byś może to tylko fantazja artysty, być może wpływ nowej wiary – chrześcijaństwa, które zaczęło rozprzestrzeniać się po Imperium.

Niestety aż do XVII w. nie mamy wiedzy o strojach do kąpieli – prawdopodobnie ludzie wchodzili do wody nago lub w jakichś fragmentach bielizny.

Wzmianki o kobiecym stroju przeznaczonym do pływania pojawiają się ponownie w XVII wieku.

Dopiero w 1687 roku anielska podróżniczka Celia Fiennes opisała coś, co nazwać można kostiumem kąpielowym, typowym dla kobiety w tamtym czasie:

„Panie wybierają się do kąpieli w stroju wykonanym z cienkiego żółtego płótna, który jest duży, sztywny i z obszernymi rękawami, jak strój pastora, woda wypełniając kostium, powoduje, że materiał unosi się i nie przylega do ciała, co nadaje paniom gorszego kształtu niż ich naturalny. Panowie mają kalesony i kitle z długimi rękawami”.

Płaszcze kąpielowe jak nazywano je w XVIII wieku, były używane w czasie publicznych kąpieli będących zabiegami higienicznym lub leczniczymi.

XIX w. to skromny początek plażowej mody.

Ówcześni krawcy musieli uporać się z rosnącą popularnością wypoczynku nad wodą oraz postępującymi zmianami społecznymi, które do przestrzeni publicznej powoli zaczęły wpuszczać również kobiety (wcześniej mężczyźni kąpali się w jeziorach i rzekach nago). Konieczne stało się znalezienie stroju, w którym obie płcie mogłyby czuć się swobodnie, korzystając z wodnych atrakcji.

W XIX i XX w. skromność przeważała nad formą i funkcją. Kobiety ubierały się do wody w długie suknie wykonane z tkaniny, czasami kilkuwarstwowe, które nie stawały się przezroczyste po zanurzeniu. Aby zapobiec unoszenia się odzieży, niektóre kobiety doszywały sobie ponoć ołowiane ciężarki do rąbka sukien.

Z czasem jednak coraz bardziej emancypujące się kobiety sięgnęły po kolejny zarezerwowany dotychczas tylko dla panów temat – sporty wodne. Długie spódnice z rękawami nie były zbyt praktyczne, dlatego pierwsze pływaczki zakładały po prostu cyrkowy trykot. Za publicznie pojawianie się w takim stroju pływaczka Annette Kellerman, została aresztowana w 1907 r.

Z czasem zaakceptowano nowy styl, dbając jednak o odpowiednią „niegorszącą” długość nogawek.

1915 r. mała szwalnia w Jantzen wprowadza na rynek „strój kąpielowy” wykonany z wełny, stając się oficjalnym wynalazcą terminu „kostium kąpielowy”. 

Kilka lat później firma prezentuje logo z kobietą w czerwonym kostiumie.  Nurkująca dziewczyna stała się ogromnie popularnym obrazem i wyniosła firmę na wyżyny, komercjalizując postępującą emancypację kobiet.

Jednak nawet nurkująca dziewczyna okazała się być purytańska, w obliczu projektu przedstawionego przez francuza Louisa Réarda, który w 1946 r. zaprezentował światu pierwsze bikini.

Twórca chciał, aby jego projekt był tak samo wybuchowy, jak eksplozje atomowe o tej samej nazwie. Efekt faktycznie był mocny, przez kolejną dekadę mało kto decydował się na przywdzianie takiego skąpego stroju. Popularność przyszła wraz z ruchami kontrkulturowymi i rewolucją seksualną.

Globalna moda na plażowanie to lata 50. XX w.

Pierwsze kroki w branży stawiało zaledwie kilka amerykańskich firm. Produkowały kostiumy w niewielkim zakresie wzorów, kolorów i materiałów. Potem już poszło lawinowo.

Vintage swimwear from the 40’s and 50’s

W latach 60. na modę coraz większy wpływ zaczęła mieć młodzież, a wzorem stała się młodzieńcza, idealna sylwetka, chętnie prezentowana w bikini.

Kostium kąpielowy i przyodziana w niego kobieta stały się obrazem kultowym za sprawą aktorki i modelki Farrah Fawcett, której słynny wizerunek w czerwonym, jednoczęściowym stroju sprzedano w 1975 r. 12 milionów razy. Gwiazda „Aniołków Charliego” stała się ucieleśnieniem zwykłej amerykańskiej dziewczyny, spędzającej miło czas na plaży.

Dzisiaj mamy już szeroką gamę produktów.

Odważne bikini, stringi, stroje do pływania, kostiumy retro z podniesionym stanem, koszulki chroniące przed promieniowaniem UV, a nawet burkini – czyli połączenie burki i bikini dla muzułmanek.

Jednym z ciekawych projektów, który jednak nie przyjął się praktycznie nigdzie na świecie, jest projekt monokini Rudiego Gernreicha – strój skradający się z obficie zabudowanych majtek i dwóch paseczków idących do ramion.