8 lat temu

Najdziwniejsze dziury w ziemi

podvodnye-peschery-7

Powstałe naturalnie, wydrążone przez człowieka lub w tajemniczych okolicznościach, otwory – dziury w ziemi stanowią jedno z najciekawszych zjawisk geologicznych, pozwalając nam zajrzeć w głąb planety.

10. Otwory na Syberii

map

Trzy wyjątkowo dziwne otwory zostały niedawno odkryte na Syberii. Pierwszy, którego wielkość jest szacowana na ok. 50-100 metrów średnicy, w swoim dnie skrywa jezioro. Drugi, oddalony o dziesiątki kilometrów od pierwszego, ma tylko około 15 metrów szerokości. Trzeci, przypadkowo znaleziony przez pasterzy reniferów, jest w swoim kształcie niemal idealnym stożkiem o średnicy 4 metrów i ok. 100 metrów głębokości.

Jak stwierdzono po obserwacji otoczenia, otwory musiały powstać od środka przez siłę z wnętrza ziemi. Jedna z teorii wyjaśniających czym ta siła mogła być, łączy ich powstanie z funkcjonującą w okolicznym terenie branży gazowniczej, argument ten jest jednak odrzucany przez naukowców. W grę wchodzą również zagubione pociski artyleryjskie lub interwencja UFO.

adcee8dd

Największy z otworów na Syberii.

Najbardziej prawdopodobna wydaje się koncepcja podziemnego wybuchu spowodowanego nagromadzeniem się gazu w jaskini. Pod wpływem wpompowania do podziemnej komory zbyt dużej ilości gazu nastąpił wybuch powodujący powstanie niezwykłych otworów.

Według mieszkańców, otwory nie są czymś nowym, naukowcy badając wzrost roślinności wokół dziur, oceniają, że otwory mogą istnieć już od kilku lat. Drugi otwór został rzekomo zauważony przez mieszkańców we wrześniu 2013 roku. Relacje świadków odnośnie jego powstania różnią się – niektórymi mówiąc, że była to eksplozja z wnętrza ziemi, inni, że widzieli, jak coś spadło z nieba.

9. SG-3 Supergłęboki Odwiert Kolski

Kola-Superdeep-Borehole

Nie każdy otwór w ziemi musi być związany z tajemnicą – wiele z nich powstaje bowiem w wyniku działalności górniczej. Tak jest w przypadku Supergłębokiego Odwiertu Kolskiego, którego długość sięga 12 km w głąb ziemi!

Otwór miał w zamierzeniu Rosjan sięgać 15 km w głąb ziemi, jednak z powodu problemów oraz braku funduszy zatrzymano wiercenie w 2004 roku. Przekopując się przez kilometry skał, naukowcy odkryli m.in. szczątki istot żywych, które żyły na powierzchni naszej planety ponad dwa miliardy lat temu. Biolodzy znaleźli także drobne skamieniałości i plankton.

Przekopywanie się przez warstwy skorupy ziemskiej nie było łatwe, docierając na głębokość 10 km, okazało się, że temperatura skał wynosi… 180 stopni Celsjusza!

8. German Continental Deep Drilling Program

x3axsahpradalbwywuxr

Najambitniejszy w historii projekt geologiczny trwający od ’87 do ’95 roku, zakładał wiercenie ziemi w celu zbadania obecności nieprawidłowości w warstwach skalnych i struktury skorupy ziemskiej. Kosztujący 350 mln dolarów projekt pozostawił po sobie głęboki na 9 kilometrów otwór na terenie Niemiec. Na jego dnie panuje temperatura 265 stopni Celsjusza.

W odwiercie przeprowadzono mnóstwo różnych eksperymentów naukowych. Wśród nich były też nietypowe badania. Holenderska artystka Lotte Geeven chciała dowiedzieć się, jak brzmi nasza planeta od środka. Pierwsza próba przeprowadzenia eksperymentu została odwołana przez naukowców, który stwierdzili, że oczywiście będzie to cisza.

Finalnie artystka wpuściła do otworu geofon służący do rejestrowania fal ultradźwiękowych, których ludzkie ucho nie jest w stanie wychwycić. Po analizie danych za pomocą programu komputerowego, który przełożył wyniki na częstotliwości, które możemy usłyszeć, Ziemi zabrzmiała. Artystka porównała dźwięk do odgłosu burzy w oddali, który trochę również przypominał bicie serca.

Możecie posłuchać tego nagrania na poniższym filmie.

7. Leje krasowe Morza Martwego

Sink holes filled with water are seen in this aerial view of the Dead Sea December 5, 2011. (REUTERS/Baz Ratner)

Sink holes filled with water are seen in this aerial view of the Dead Sea December 5, 2011. (REUTERS/Baz Ratner)

Nikt chyba nie wie, ile dokładnie otworów pojawiło się w okolicach Morza Martwego, jednak szacuje się, że od lat 70. jest ich około 2 500, a w ciągu ostatnich 15 lat – 1000. Ich pojawienie się jest zwiane ze zmianami zachodzącymi w przyrodzie.

Morze Martwe zasilane jest przez rzekę Jordan, która co roku jednak dostarcza coraz mniej wody, samo jezioro stanowi dziś zaledwie jedną trzecią swojej powierzchni z lat sześćdziesiątych. Wycofująca się słona woda ułatwia wydobywanie się na powierzchnię słodkich wód gruntowych, które przebijając się przez osłabioną od soli powierzchnię, powodują pęknięcia gruntu.

Morze Martwe od wieków ulega zmianom, kiedyś było ono połączone z Jeziorem Galilejskim, ale połączenie między zbiornikami wyschło już jakieś 1800 lat temu.

Dzisiejsze zmiany są spowodowane działalnością człowieka – wody Jordanu zamiast do zbiornika przekierowane są dalej do Syrii i Jordanii, przez co do zbiornika dociera około jednej dziesiątej zapotrzebowania koniecznego do utrzymania poziomu wody w jeziorze.

6. Dean’s Blue Hole

blue_hole

Najgłębszy znany naturalny otwór na ziemi to liczący 202 metry głębokości Dean’s Blue Hole na Bahamach. Znajduje się on pod wodą, przez co jest popularny wśród płetwonurków próbujących odkryć jego sekrety – jest ponad dwa razy głębszy niż wszystkie inne znane podwodne dziury.

W 2010 roku William Trubridge ustanowił rekord w nurkowaniu, osiągając poziom 101 metrów w głąb otworu, nurkując bez zewnętrznego tlenu. W 2013 roku inny nurek z Brooklynu zginął, próbując pobić rekord – przebywał pod wodą dłużej niż trzy i pół minuty, po czym po wyciagnięciu na powierzchnię natychmiast tracił przytomność.

blue_hole_2

Dziura jest też „gospodarzem” corocznego konkursu nurkowania zwanego Vertical Blue, gdzie ponad 30 śmiałków próbuje swoich sił w technikach wolnego nurkowania.

5. Otwory w piaskach góry Baldy

201405062334507886-167450

Góra Baldy to w rzeczywistości ogromna diuna piachu ulokowana w parku narodowym Indiana Dunes National Lakeshore. W 2013 roku sześcioletni chłopiec eksplorujący wydmę piachu, został wciągnięty i zasypany piaskiem przez dziurę w ziemi, która nagle się pojawiła. Szczęśliwie chłopiec został wykopany po trzech godzinach przebywania na głębokości trzech metrów pod piachem.

Geolodzy nie rozumieją natury ich powstawania – powierzchnia góry składa się głównie z piasku, nie ma więc geologicznych warunków do pojawienia się pęcherzyków powietrza pod powierzchnią.

Od czasu wypadku zaczynają się pojawiać kolejne otwory. Zostały podjęte również próby ustabilizowania wydmy, sadząc na niej rośliny w nadziei, że ich system korzeniowy utrzyma warstwy piasku w ryzach.

4. Devil’s Sink Hole

DS Feb 27 2005_5

Devil’s Sink Hole to ogromna podziemna komora znajdująca się w Texasie. Otwór liczący 15 metrów szerokości prowadzi do pieczary liczącej 106 metrów głębokości.

Jaskinia pełni istotną ekologiczną rolę domu dla stada nietoperzy. Kolonia meksykańskich malutkich nietoperzy jest największym wolnym rojem, który żyje na terenie Stanów Zjednoczonych, z tego powodu dostęp do niej jest obecnie zakazany.

Devils-Sinkhole-TPW_500393a

Historia otworu jest owiana tajemnicą. Znalezione w jej wnętrzu groty strzał pochodzą sprzed 4000 tysięcy lat! Jaskinia musiała więc służyć ludziom jako schronienie. Później służyła też w podobnym celu kowbojom wędrującym na zachód oraz niewątpliwie ludziom innych zawodów przemierzających kontynent.

Jednak historia jaskini został całkowicie „wymazana” przez producentów nawozów, którzy przy pomocy amoniaku zaczęli zbierać guano nietoperzy, likwidując z powierzchni jaskini ślady mogące służyć do odtworzenia jej historii.

3. Sawmill

podvodnye-peschery-7

Otwór Sawmill jest kolejną podwodną jaskinią na Bahamach, jednak jej znaczenie jest o wiele większe niż przyciąganie amatorów sportów wodnych. Na terenie otworu realizowane były liczne badania naukowe, m.in. wykopaliska archeologiczne, które pomogły zrozumieć naukowcom, jak wyglądało to miejsce 1000 lat temu.

To, co jest wyjątkowe w jaskini, to fakt, że kiedyś nie znajdowała się on pod wodą, z czasem otwór zalała woda, ukrywając w swoich odmętach szczątki żyjących tam niegdyś zwierząt. Wśród najbardziej spektakularnych znalazły się szczątki gigantycznego żółwia oraz krokodyli, które musiały prawdopodobnie atakować miejscową ludność. W otworze znaleźć można również szczątki jednego zdaje się z pierwszych mieszkańców Wysp Bahama, sprzed blisko 1050 lat.

2. Andros

742377-blue-hole-bahamas

Otwór Andros ulokowany jest na wyspie Andros na Bahamach, jednak w przeciwieństwie do pozostałych znanych tam otworów nie ma błękitnej powierzchni, lecz ciemno purpurową. A to z powodu toksycznej warstwy bakterii unoszącej się na jej powierzchni. Otwór liczy 18 metrów głębokości.

Wyspa, na której można znaleźć ten cud przyrody, nie jest gościnna – składa się głównie z błota. Żeby dotrzeć do otworu, konieczny jest helikopter.

Woda zgromadzona w otworze tworzy warstwy kolejno zanieczyszczonej bakteriami i czystej wody. Toksyczna warstwa zawiera w sobie bardzo wiele związków siarkowodoru oraz bakterie, które wyrodziły się w czystych partiach wody, które obecnie utrzymują warunki wody w równowadze – nienaruszonej od blisko 3 i pół miliarda lat.

1. Jaskinia Son Doong

150319-news-son-doong-vietnam-cave-vin

Jest to największa na świecie jaskinia. Znajduje się w Wietnamie w parku narodowym Phong Nha-Kẻ Bàng. W 2009 roku naukowcy dokładnie spenetrowali otwór, odkrywając drugą jaskinię, tworzącą razem z Son doong cały system podziemnych korytarzy.

Według wyników dostarczonych przez naukowców jaskinia powstała między 2 a 5 milionów lat temu na skutek rzeźbienia wapiennych skał przez podziemne rzeki, w niektórych miejscach erozja była tak rozległa, że spowodowała zapadniecie się części „dachu” jaskini, tworząc kolejne otwory.

Jako że do środka wpada spora ilość światła jaskinia szybko zarosła tropikalną roślinnością. W środku można znaleźć również liczącą 60 metrów ścianę kalcytu, podziemne rzeki i wodospady oraz pola stalaktytów i stalagmitów liczących do 80 metrów!

Hang-Son-Doong-Cave-Watch-Out-For-Dinosaurs-2

dd06654a9a802391ea42ec7a993f4b72